Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή είναι μια ψυχιατρική πάθηση που προκαλεί επαναλαμβανόμενες ανεπιθύμητες σκέψεις η αλλιώς εμμονές. Εναλλακτικά προκαλεί την έντονη ανάγκη να προβεί κάποιος σε εξαναγκαστικές πράξεις.
Τι ακριβώς είναι η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή?
Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή δεν αφορά μεμονωμένες σκέψεις και πράξεις που έχουμε όλοι οι άνθρωποι μέσα στην ημέρα μας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εμμονής είναι το να θεωρούνται σε υπερβολικό βαθμό κάποιοι αριθμοί γρουσούζικοι. Αντιστοίχως, ένα παράδειγμα εξαναγκασμού του εαυτού μας , που είναι και επίκαιρο, είναι η συνεχής χρήση αντισηπτικού.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από τη συγκεκριμένη πάθηση δεν δύναται να ελέγχουν την εμμονή τους ή τις πράξεις τους, καθώς τα παραπάνω αποτελούν ενέργειες που δεν θέλουν να προβούν.
Ο γενικότερος κανόνας είναι ότι οι άνθρωποι με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή έχουν σκέψεις και κάνουν πράξεις οι οποίες:
1) Τους απασχολούν τουλάχιστον μία ώρα την ημέρα
2) Είναι πέρα από τις δυνάμεις τους να τις τιθασεύσουν
3) Δεν τους είναι καθόλου ευχάριστες
4) Έχουν άμεσο αντίκτυπο στη δουλειά και στην προσωπική ζωή τους.
Θεωρείται γενικά μια πολύ κοινή διαταραχή που επηρεάζει όλες οι ηλικίες σε όλα τα μέρη του κόσμου. Οι μεγαλύτερες σε συχνότητα ηλικίες διάγνωσης είναι μεταξύ 17-20 χρονών και για τα δύο φύλα. Σαν γενικός κανόνας ισχύει ότι η διάγνωση μπορεί να γίνει και μετά την ηλικία των τριάντα-πέντε ετών.
Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής
Παρόλο που δεν έχουν βρεθεί ακόμα τα ακριβή αίτια που προκαλούν την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, υπάρχουν κάποιες επιστημονικές υποθέσεις για τους παρακάτω παράγοντες:
1) Γενετικοί Παράγοντες: Άνθρωποι που έχουν στον περίγυρό τους πάσχοντες από την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να διαγνωσθούν και οι ίδιοι. Έχει βρεθεί μάλιστα ότι οι πιθανότητες αυτές αυξάνουν σημαντικά στην περίπτωση που ο συγγενής είναι πολύ στενός. Η έρευνα για να διαπιστωθεί η ακριβής συσχέτιση είναι σε εξέλιξη και είναι πολλά υποσχόμενη.
2) Νευρολογικοί Παράγοντες: Τελευταίες έρευνες επί του θέματος έχουν δείξει κάποιες χαρακτηριστικές διαφορές στον μετωπιαίο φλοιό μεταξύ ενός πάσχοντα και ενός υγιή ανθρώπου. Δεν έχει αποδειχθεί ακριβώς ο τρόπος που επηρεάζει το παραπάνω στην πορεία της διαταραχής, αλλά οι προσπάθειες συνεχίζονται αμείωτες.
3) Περιβαλλοντικοί Παράγοντες: Υπάρχει αρκετό δεδικασμένο για να ισχυριστούμε ότι κάποιες πολύ αγχωτικές συμπεριφορές στο ευρύτερο περιβάλλον των πασχόντων δύναται να προκαλέσουν την ανάπτυξη της διαταραχής.
4) Βιολογικοί Παράγοντες: Έχει αποδειχθεί ότι μετά από έκθεση σε χαρακτηριστικό βακτήριο όπως ο Στρεπτόκοκκος, δύναται να προκληθεί η ανάπτυξη της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής.
Συμπτώματα Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής
Οι εμμονές είναι συνεχόμενοι συλλογισμοί που δύναται να προκαλέσουν έντονο άγχος και γενικευμένη δυσφορία. Πολλοί πάσχοντες από τη διαταραχή αναγνωρίζουν ότι η εμμονή τους είναι παράλογη και χωρίς λόγο ύπαρξης αλλά δεν μπορούν να την αποφύγουν διαφορετικά.
Κοινές εμμονές που συναντώνται είναι οι ακόλουθες:
1) Μικροβιοφοβία
2) Σύγχυση σε απόψεις για θέματα όπως η Εκκλησία, το σεξ κ.λ.π.
3) Επιθετικές διαθέσεις προς τρίτους
4) Τα πράγματα τους να είναι τακτοποιημένα στην εντέλεια
Αντίστοιχα, κάποιοι κοινοί καταναγκασμοί είναι οι ακόλουθοι:
1) Συνεχές πλύσιμο των χεριών
2) Οργάνωση του χώρου που κινείται με χειρουργική ακρίβεια.
3) Εμφάνιση προβλημάτων λόγω αδιάκοπτων σκέψεων
4) Συνεχής έλεγχος σε κλειδαριές, θερμοσίφωνο κ.λ.π.
5) Η αναζήτηση της αποδοχής από τους άλλους
6) Αρίθμηση μέχρι ένα συγκεκριμένο αριθμό και τούμπαλιν.
Διάγνωση της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής
Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή μπορεί να διαγνωσθεί μόνο από ειδικούς ψυχοθεραπευτές. Η συνήθης πρακτική που ακολουθούν είναι να διαπιστώσουν τα βασικά τρία παρακάτω κριτήρια:
1) Τις εμμονές του ασθενή
2) Τις πράξεις που κάνει ο ασθενής παρά τη θέληση του
3) Την επίπτωση που έχουν οι εμμονές του και οι πράξεις του στην επαγγελματική και προσωπική ζωή του.
Ακόμα, υπάρχουν και κάποιες ακόμα γενικές οδηγίες για να διαπιστωθεί πράγματι αν ο ασθενής πάσχει από Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Αυτές είναι:
1) Ο ασθενής πρέπει να κατανοήσει ότι οι εμμονές και οι πράξεις που του έρχονται συνέχεια στο μυαλό είναι προϊόν καθαρά δικής του σκέψης χωρίς εξωτερική παρέμβαση
2) Τουλάχιστον μία από τις εμμονές του πρέπει να χαρακτηρίζεται ως παράλογη
3) Οι εμμονές του ασθενή πρέπει να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη δουλειά ή στην προσωπική του ζωή.
Θεραπεία της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής
Η θεραπεία της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής γίνεται με λήψη φαρμάκων, ψυχοθεραπεία ή συνδυασμό και των δύο. Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές φορές, οι πάσχοντες από Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή δύναται να πάσχουν από υπερβολικό άγχος η κατάθλιψη.
Σε αυτή την περίπτωση η ψυχοθεραπεία συνοδεύεται από την λήψη εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης της σεροτονίνης. Οι τελευταίοι δρουν ως αντικαταθλιπτικά.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται συνεχώς έρευνα για εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας, καθώς οι συμβατικοί δεν έχουν επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι σε πεδίο έρευνας, τα επόμενα χρόνια είναι πολύ υποσχόμενα για την θεραπεία της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής.
Πρωτότυπο περιεχόμενο από την συγγραφική ομάδα του Upbility. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, στο σύνολό του ή τμημάτων του, χωρίς την αναφορά στον εκδότη.
Μπορεί επίσης να σας ενδιαφέρουν:
- Εναντιωματική Προκλητική Διαταραχή / Oppositional Defiant Disorder - ODD
- Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή σε παιδιά κι εφήβους
- Σύνδρομο Tourette
- Δυσφορία φύλου
- Κατάθλιψη σε παιδιά και εφήβους
Best Seller Βιβλία Ψυχολογίας:
