Αίσθηση των αριθμών και Δυσαριθμησία (Number Sense);
Τα μαθηματικά αποτελούν ένα πολύτιμο και αναπόσπαστο κομμάτι στην καθημερινή ζωή των παιδιών. Ορισμένα παιδιά απολαμβάνουν, ιδιαιτέρως, το συγκεκριμένο μάθημα, σε όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Άλλα, όμως, όχι.
Περίπου το 5%-6% των μαθητών, εξαιτίας των μακροχρόνιων προβλημάτων που συνεχίζουν να εμφανίζουν δυσκολίες στην κατανόηση και εφαρμογή των μαθηματικών εννοιών, δυσκολεύονται να ανταποκριθούν, επαρκώς, στο μάθημα των μαθηματικών. Αυτά τα παιδιά αντιμετωπίζουν το φαινόμενο της Δυσαριθμησίας (1). Μία από τις βασικές δυσκολίες των παιδιών με δυσαριθμησία παρουσιάζεται στην αίσθηση των αριθμών (Number Sense). Η αίσθηση των αριθμών είναι ένα πολύ καλά οργανωμένο, εννοιολογικό πλαίσιο, το οποίο αφορά τη σχέση του μαθητή με την κατανόηση και την έννοια των αριθμών, τη μεταξύ τους σχέση και την ικανότητα να λύνει απλά προβλήματα μαθηματικών (2,3,4). Όταν ένας μαθητής εκπαιδευτεί και αποκτήσει τις παραπάνω δεξιότητες, τότε κατανοεί πως οι αριθμοί αντιπροσωπεύουν ποσότητες, για παράδειγμα, το νούμερο ¨3¨ είναι 3 
λουλούδια. Βρίσκει τρόπους να αναπαριστά τους αριθμούς και τις πράξεις, για παράδειγμα, 
(3) & 
. Καταλαβαίνει τη θεσιακή αξία των αριθμών και τις στρατηγικές απαρίθμησης και μέτρησης, για παράδειγμα, 
.Μπορεί με πολύ πιο εύκολο τρόπο να λύνει απλά προβλήματα, 
(4,5).
Μελέτες έδειξαν, πως ο ενδοπαρικός σάλκος (intraparietal sulcus, IPS), όπου οι λειτουργίες του σχετίζονται με την αντίληψη, την οπτική προσοχή, το πιάσιμο και τον χειρισμό των αντικειμένων και βρίσκεται στην πλευρική επιφάνεια του βρεγματικού λοβού, δεν είναι ανεπτυγμένος, επαρκώς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο μαθητής να δυσκολεύεται να καταλάβει την έννοια των αριθμών (6,7). Άλλες μελέτες έδειξαν πως την ώρα που ο μαθητής με δυσκολίες μετρούσε για να φτάσει στη λύση κάποιας πράξης, υπήρχε μεγαλύτερη δραστηριότητα στις προμετωπικές και βρεγματικές περιοχές (υπεύθυνες για την καταμέτρηση) και μικρότερη στο κέντρο της μνήμης του εγκεφάλου, τον ιππόκαμπο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, ο μαθητής να αδυνατεί να επεξεργαστεί καινούριες πληροφορίες, να τις αποθηκεύσει και να φτάσει πιο γρήγορα στη λύση των πράξεων (8,9).
Στη διάρκεια των χρόνων έχουν γίνει σημαντικές μελέτες για τους τρόπους που μπορεί ένα παιδί με δυσαριθμησία να εκπαιδευτεί στην αίσθηση των αριθμών. Βρέθηκε πως η χρήση κουκίδων (Touch Math), σε συνδυασμό, επίσης, με το μέτρημα των χεριών, 
μείωναν τη δραστηριότητα στις περιοχές του εγκεφάλου, υπεύθυνες για την καταμέτρηση, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η δραστηριότητα στο κέντρο της μνήμης του εγκεφάλου. Έτσι, όταν ήταν να γίνουν οι πράξεις, για παράδειγμα, 3 +4 = ή 5 +5= και ο εγκέφαλος είχε εκπαιδευτεί να αναπαριστά τα αριθμητικά στοιχεία με κουκίδες 
, με τα δάχτυλα ή με συνδυασμό και των δύο 
+ 
, ή 
, ο μαθητής έβρισκε το αποτέλεσμα, αυτομάτως, χωρίς να χρειαστεί να μπει στη διαδικασία της μέτρησης και εν καιρώ γενικά, βελτίωνε την αριθμητική του απόδοση (7,10,11,12,13).
Δημητριάδου Ιωάννα - Ειδική Παιδαγωγός BSc, PgD
Το e-book Μαθηματικά Α΄ Δημοτικού , το οποίο είναι βασισμένο στις θεματικές ενότητες του σχολικού βιβλίου αποτελεί ένα χρήσιμο εγχειρίδιο για τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες στα Μαθηματικά και όχι μόνο. Το περιεχόμενο κάθε ενότητας είναι διαμορφωμένο με μια δομημένη και λογική αλληλουχία μάθησης και εκπαίδευσης των μαθητών σε βασικές μαθηματικές έννοιες, στην επίγνωση των αριθμών, στο μέτρημα, στην εκμάθηση σωστής εκτέλεσης των τεσσάρων βασικών πράξεων, στην ακολουθία βημάτων για την επίλυση προβλημάτων και στην επεξεργασία βασικών γεωμετρικών σχημάτων.
Τo δεύτερο τεύχος της σειράς ebook «Αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες στα μαθηματικά ΕΞΥΠΝΑ» με τίτλο « Νοερές προσθέσεις και αφαιρέσεις μέχρι το 20» στοχεύει στη βιωματική και πολυαισθητηριακή κατανόηση κι εφαρμογή αποτελεσματικών στρατηγικών που αποδεδειγμένα διευκολύνουν την επιτυχή εκτέλεση νοερών υπολογισμών μέχρι το 20
Αξίζει να διαβάσετε:
- Χαρακτηριστικά της Δυσαριθμησίας
- Αντιμετωπίζοντας τη Δυσαριθμησία
- Μαθησιακές Δυσκολίες στα Μαθηματικά – Δυσαριθμησία
Αξίζει να εκπαιδευτείτε με το Σεμινάριο:
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1.Noguchi, Sh. (2011), “ Don’t get math? Researchers come in on the brain’s problem”. The San Jose Mercury News, Distributed by Mct Information Services)
2. Bobis, J. (1996), “Visualisation and the development of number sense with kindergarden children”. Mathematics, Education Group of Australasia and the Australian Association of Mathematics Teachers, Adelaide: AAMT
3. Bugden, St. and Ansari, D. (2014), “ When your brain cannot do 2+2: A case of Developmental Dyscalculia”. Original Research Young Minds, 2:8
4. Ronit Bird (2017), “ The Dyscalculia Toolkit”, Make dot patterns for the nymber 1 to 10, pg. 22-23)
5. Sharon, Griffin (2004), “Teaching number sense”. Educational Leadership, 61 (5), p.p. 39-42
6. Dehaene, S., Piazzam , M., Pinel, P., Cohen, L. (2003). “Three parietal circuits for numbe processing”. Cogn. Neuropsy Chology 20: 487-506
7.Price, G.R., Holloway, I., Rasanen, P., Manu, V., Ansari, D. (2007), “Impaired parietal magnitude processing in developmental dyscalculia Curr. Bio 17, R.1042-3)
8.Douglas, H., Clements & Julie Sarama (2011), “ Early Childhood Mathematics Intervetion Science”, 333 (6045), p.p. 968-970
9.Watson, L. (2014), “Now it all adds up! Scientists take a peek into the human brain and discover how children learn mathematics skills”. Stanford University, research by Vinod Menon & Mann Koepke).
10.Brian G. (2013), “Touch Math’s sequential presentation of concepts”. Further Study Touch Math, pg.20
11.Sharon, H. Bergman (2014), “The Effectiveness of using Touch Math Addition Techniques with students with Learning Disabilities”, Concordia University – Partaland, pg.2
12.Burns, C. (2012), “What does the way you count on your fingers say about your brain?”. The Guardian.
13. Baffalluy, Gr. (2008), “Does finger training increase young children’s numerical performance?”. Education and Neuroscience, Notes & Theories
14.Ιωάννα Δημητριάδου (2018), ¨Μαθηματικά Α΄ Δημοτικού: Βασισμένο στις θεματικές ενότητες του σχολικού βιβλίου¨. Εκδόσεις, Upbility.gr
