ΔΕΠΥ

Εάν είστε γονέας ενός παιδιού με ΔΕΠ-Υ, έχετε έναν πολύ σημαντικό ρόλο να παίξετε βοηθώντας το παιδί σας να αποκτήσει τον έλεγχο της συμπεριφοράς του. Αλλά πρώτα απ 'όλα πρέπει να γνωρίζετε ότι η ΔΕΠ-Υ δεν είναι δικό σας λάθος - δεν είστε "κακός γονέας". Μπορείτε να μάθετε ορισμένους συγκεκριμένους τρόπους ομιλίας, παιχνιδιού και εργασίας με το παιδί σας, οι οποίοι έχουν αποδειχθεί ότι βελτιώνουν την προσοχή και τη συμπεριφορά των παιδιών.(Φυσικά αυτές οι τεχνικές μπορούν επίσης να είναι πολύ χρήσιμες για άλλους φροντιστές και φίλους, όχι μόνο για τους γονείς). 

Υπάρχουν ορισμένα προγράμματα για να βοηθηθούν οι γονείς. Τα περισσότερα από αυτά τα προγράμματα επικεντρώνονται στη "διαχείριση της συμπεριφοράς". Αυτό περιλαμβάνει την εκμάθηση του σχεδιασμού και της δομής των δραστηριοτήτων, τον έπαινο και την ενθάρρυνση των παιδιών ακόμη και για πολύ σύντομες περιόδους. Οι προσεγγίσεις διαχείρισης συμπεριφοράς συχνά ξεκινούν διδάσκοντας στους γονείς και τους φροντιστές την προσέγγιση A-B-C.

Αναλυτικά:

Α: Προσδιορισμός των γεγονότων ή των περιστάσεων που φαίνεται να οδηγούν σε δύσκολη συμπεριφορά ή να προκαλούν συγκεκριμένα προβλήματα. Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως "αποτίμηση".

Β: Περιγράψτε λεπτομερώς την πραγματική συμπεριφορά (τι κάνει το παιδί, για πόσο καιρό, τι δεν κάνει).

Γ: Παρατηρήστε τις συνέπειες αυτής της συμπεριφοράς (τι συμβαίνει στο παιδί, πώς αντιδρούν οι άλλοι άνθρωποι, τι είδους προσοχή δίνεται).

Στη συνέχεια, οι γονείς επιδεικνύουν πώς να αλλάζουν σταδιακά τη συμπεριφορά του παιδιού τους, εστιάζοντας σε μικρές αλλαγές κάθε φορά και επαινώντας για κάθε μικρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Παροχή βοήθειας σε γονείς παιδιών προσχολικής ηλικίας

Εάν οι γονείς λάβουν βοήθεια και υποστήριξη ενώ τα παιδιά τους είναι μικρά, μπορεί να είναι δυνατό να αποφευχθούν προβλήματα αργότερα. Για να γίνει αυτό, τα παιδιά με σημάδια ΔΕΠ-Υ πρέπει να ταυτοποιούνται μέσω τυπικών υγειονομικών ελέγχων. Μερικές από τις βασικές αρχές που διδάσκονται οι γονείς είναι οι εξής: 

• Επικοινωνήστε με το παιδί σας με το βλέμμα σας πριν προσπαθήσετε να του μιλήσετε (βλεμματική επαφή). Αν δώσετε μια οδηγία από άλλο δωμάτιο δεν θα δώσει προσοχή.

• Κρατήστε τις οδηγίες απλές - μια πρόταση τη φορά. Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ έχουν προβλήματα με τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, οπότε οτιδήποτε περισσότερο από μία πρόταση θα ξεχαστεί...

• Δώστε πολύ συγκεκριμένους επαίνους για αποδεκτή συμπεριφορά, π.χ. "Αυτό είναι υπέροχο - έκανες αυτό το σχέδιο πολύ προσεκτικά". Επίσης, δώστε επαίνους "εξ αποστάσεως", μιλάτε για το παιδί σας και το επαινείτε  σε ένα τρίτο πρόσωπο φροντίζοντας όμως να σας ακούει, για παράδειγμα: "Ο Νίκος ήταν τόσο εξυπηρετικός σήμερα"

• Διατηρήστε την ηρεμία σας. Αν θυμώσετε το παιδί θα αντικατοπτρίσει αυτό το συναίσθημα. Η χρήση ενός ήσυχου, ήρεμου τόνου φωνής βοηθά τόσο τους γονείς όσο και το παιδί να παραμείνουν ήρεμοι. Μερικοί γονείς το βρίσκουν χρήσιμο να φανταστούν την ενεργοποίηση μιας αόρατης ασπίδας - η οποία τους χωρίζει από συναισθηματικές καταστάσεις και τους βοηθά να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους...

• Χρησιμοποιήστε μια τεχνική "ήσυχου χρόνου" για να αντιμετωπίσετε τα ξεσπάσματα του παιδιού. Για παράδειγμα, επιλέξτε ένα άνετο ήσυχο μέρος για να είναι ένα "μαγικό χαλί". Ενθαρρύνετε το παιδί να καθίσει εκεί μέχρι να ηρεμήσει. Μην προσπαθήσετε να κρατήσετε ή να συγκρατήσετε ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ που έχει ένα ξέσπασμα, καθώς αυτό συνήθως το ταράζει περισσότερο.

• Βρείτε τρόπους να αποσπάσετε την προσοχή του παιδιού σας από ένα ξέσπασμα ή μια δύσκολη συμπεριφορά. Πείτε του κάτι άσχετο αλλά που μπορεί να του κεντρίσει το ενδιαφέρον, για παράδειγμα "Κοίτα αυτό το πουλί στον κήπο. Μπορείς να δεις τι χρώμα είναι;"

• Παρέχετε σαφείς ρουτίνες. Το παιδί με ΔΕΠ-Υ πρέπει να γνωρίζει ακριβώς τι πρόκειται να συμβεί κάθε μέρα. Χρησιμοποιήστε γραφήματα ή λίστες ως υπενθυμίσεις συμβάντων. 

• Δώστε σαφή προειδοποίηση εκ των προτέρων όταν κάτι πρόκειται να τελειώσει ή να αλλάξει. Για παράδειγμα, χρησιμοποιήστε βομβητές, ρολόγια ή χρονομετρητές για να δείξετε πότε πρόκειται να συμβεί κάτι διαφορετικό.

• Δώστε μόνο δύο επιλογές, αποφεύγοντας την επιλογή να πείτε όχι. Για παράδειγμα, "Θέλεις να φορέσεις το παλτό σου τώρα ή όταν βγούμε έξω;

• Παίξτε με το παιδί σας, έστω και για μικρά χρονικά διαστήματα. Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ ανταποκρίνονται καλά στο παιχνίδι που είναι συναρπαστικό, γρήγορο και αλλάζει συχνά.