Αναρωτιέστε αν το παιδί σας πάσχει από «γλωσσικές διαταραχές»; Θα σας εξηγήσουμε πώς να τις εντοπίσετε, τις πιθανές αιτίες τους και πώς να τις θεραπεύσετε.
Βασικά σημεία
- Οι γλωσσικές διαταραχές στα παιδιά μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολίες στην άρθρωση των ήχων, στην κατασκευή προτάσεων και προβλήματα κατανόησης, έκφρασης και γλωσσικής καθυστέρησης.
- Τα αίτια των γλωσσικών διαταραχών είναι ποικίλα, συμπεριλαμβανομένων νευρολογικών, γενετικών, περιβαλλοντικών και ψυχολογικών παραγόντων, και συχνά απαιτούν πλήρη ιατρική και λογοθεραπευτική διάγνωση.
- Οι γλωσσικές διαταραχές επηρεάζουν διάφορες πτυχές της καθημερινής ζωής των παιδιών, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ζωής, της σχολικής εκπαίδευσης και της αυτοεκτίμησης, και απαιτούν επαγγελματική παρέμβαση, οικογενειακή υποστήριξη και εκπαιδευτικές προσαρμογές.
Τι είναι η γλωσσική διαταραχή;
Μια διαταραχή του προφορικού λόγου συμβαίνει όταν τα παιδιά αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες με τη γλώσσα από τη στιγμή που ξεκινούν το σχολείο, και οι δυσκολίες αυτές μπορεί να επιμείνουν και στην ενήλικη ζωή. Είναι ζωτικής σημασίας η διάκριση μεταξύ γλώσσας και λόγου σε αυτό το πλαίσιο. Η ομιλία περιλαμβάνει την προφορά των λέξεων και την άρθρωση των ήχων, ενώ η γλώσσα περιλαμβάνει την κατασκευή προτάσεων και τη σωστή προφορά των ήχων.
Οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να λάβουν πολλές μορφές. Για παράδειγμα, μια
- Μια διαταραχή του λόγου εκδηλώνεται με δυσκολίες στην άρθρωση των ήχων, όπως συμβαίνει με τον τραυλισμό.
- Καθυστέρηση λόγου, από την άλλη πλευρά, σημαίνει δυσκολία στην κατασκευή προτάσεων και στην προφορά των ήχων που έχουν ακουστεί.
- Ακόμα πιο σοβαρή, η δυσφασία είναι μια διαρκής και σοβαρή διαταραχή της γλωσσικής ανάπτυξης.
Αυτές οι διακρίσεις είναι σημαντικές, διότι μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τις συγκεκριμένες προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα παιδί και να επιλέξουμε τις κατάλληλες παρεμβάσεις.
Σημεία και συμπτώματα γλωσσικών διαταραχών στα παιδιά
Τα σημάδια και τα συμπτώματα των γλωσσικών διαταραχών στα παιδιά μπορεί να ποικίλλουν, αλλά ορισμένες κοινές ενδείξεις περιλαμβάνουν
- περιορισμένο λεξιλόγιο σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους
- δυσκολία σχηματισμού ολοκληρωμένων ή συνεκτικών προτάσεων
- προβλήματα στην προφορά ορισμένων ήχων ή λέξεων.
Αυτά τα σημάδια μπορεί συχνά να μας κάνουν να πιστεύουμε ότι το παιδί είναι απρόσεκτο, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για γλωσσική διαταραχή.
Δυσκολίες κατανόησης
Τα παιδιά με γλωσσικές δυσκολίες μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν αφηρημένες έννοιες ή σύνθετες λέξεις. Αυτό σημαίνει ότι λέξεις ή ιδέες που φαίνονται απλές στους συνομηλίκους τους μπορεί να απαιτούν πολλά παραδείγματα και επαναλήψεις για να τις κατανοήσουν.
Επιπλέον, τα παιδιά αυτά μπορεί επίσης να έχουν προβλήματα να ακολουθούν οδηγίες πολλών βημάτων. Ακόμη και οι απλές προφορικές οδηγίες μπορεί να δημιουργήσουν σημαντικές προκλήσεις, όπως και η κατανόηση των ερωτήσεων που θέτουν οι ενήλικες.
Δυσκολίες στην έκφραση
Τα παιδιά με γλωσσικές δυσκολίες μπορεί να δυσκολεύονται να βρουν τις κατάλληλες λέξεις για να γίνουν κατανοητά. Μπορεί συχνά να αναζητούν λέξεις κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης, γεγονός που μπορεί να κάνει την επικοινωνία απογοητευτική τόσο για τα ίδια όσο και για τους άλλους.
Επιπλέον, τα παιδιά αυτά μπορεί να έχουν και προβλήματα με τη γραμματική, όπως η λανθασμένη χρήση των ρηματικών χρόνων. Ο Rémi, για παράδειγμα, δυσκολεύεται να απαντήσει σε απλές ερωτήσεις και να εκφραστεί με σαφήνεια λόγω δυσφασίας και δυσκολιών που σχετίζονται με το «dys».
Γλωσσική καθυστέρηση
Η γλωσσική καθυστέρηση εκδηλώνεται συχνά ως
- καθυστερημένη απόκτηση των πρώτων λέξεων
- δυσκολία σχηματισμού απλών προτάσεων ακόμη και μετά την ηλικία των δύο ετών
- μέχρι την ηλικία του ενός έτους, το παιδί μπορεί να μην παράγει ήχους, να μην ανταποκρίνεται στο όνομά του ή να μην αναγνωρίζει οικεία αντικείμενα με το όνομά τους.
Καλό είναι να συμβουλευτείτε λογοθεραπευτή από την ηλικία του 1,5 έτους εάν το παιδί δεν κατανοεί απλές οδηγίες ή δεν λέει λέξεις. Στην ηλικία των 2 ετών, η συμβουλή είναι απαραίτητη εάν το παιδί παράγει λίγες μόνο κατανοητές λέξεις ή δεν κάνει συνδυασμούς λέξεων.
Αιτίες γλωσσικών διαταραχών
Τα αίτια των γλωσσικών διαταραχών είναι ποικίλα και μπορεί να περιλαμβάνουν νευρολογικούς, γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Για παράδειγμα, η πρωτογενής γλωσσική διαταραχή, γνωστή και ως δυσφασία, είναι γενικά νευρολογικής προέλευσης και επηρεάζει σοβαρά την ικανότητα του παιδιού να επικοινωνεί. Η γενετική προέλευση μπορεί επίσης να παίζει ρόλο, αν και δεν έχει ακόμη εντοπιστεί κάποιο συγκεκριμένο γονίδιο.
Υπάρχουν επίσης περιβαλλοντικοί και ψυχολογικοί παράγοντες. Για παράδειγμα, ένα ψυχολογικό σοκ ή τραύμα μπορεί να μπλοκάρει τη γλωσσική ανάπτυξη ενός παιδιού. Επιπλέον, νευροαναπτυξιακές διαταραχές όπως ο αυτισμός και η υπερκινητικότητα μπορούν να συμβάλουν σε γλωσσικές διαταραχές. Τέλος, σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως η επιληψία ή το κρανιακό τραύμα, μπορεί επίσης να βρίσκονται στη ρίζα αυτών των αναπτυξιακών διαταραχών.
Διάγνωση των γλωσσικών διαταραχών
Η διαδικασία διάγνωσης των γλωσσικών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών του προφορικού λόγου, ξεκινά συχνά με ιατρικό έλεγχο για να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες, όπως αισθητηριακά ελλείμματα ή νευρολογικές παθολογίες. Ο εντοπισμός μιας συγκεκριμένης διαταραχής του προφορικού λόγου σε παιδιά ηλικίας 3 έως 6 ετών περιλαμβάνει γενικά ερωτηματολόγια για τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, καθώς και συστοιχίες δοκιμασιών.
Συχνά συνταγογραφείται αξιολόγηση με λογοθεραπεία, ανάλογα με τη σοβαρότητα, την ιδιαιτερότητα και την επιμονή της γλωσσικής καθυστέρησης. Η αξιολόγηση αυτή αξιολογεί τις εκφραστικές, δεκτικές και πραγματολογικές πτυχές της γλώσσας του παιδιού, καθιστώντας δυνατό τον προσδιορισμό του τύπου και της σοβαρότητας της διαταραχής. Σε περίπτωση σοβαρών διαταραχών, μπορεί να είναι απαραίτητη μια διεπιστημονική ιατρική αξιολόγηση.
Επιπτώσεις των γλωσσικών διαταραχών στην καθημερινή ζωή
Οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν διάφορες πτυχές της καθημερινής ζωής ενός παιδιού, ιδίως όσον αφορά τη σχολική πρόοδο, τη συμπεριφορά και την κοινωνική αλληλεπίδραση. Ο αντίκτυπος αυτών των διαταραχών εξαρτάται συχνά από τους πόρους και την ικανότητα προσαρμογής του παιδιού.
Κοινωνική ζωή
Τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές συχνά δυσκολεύονται να διεξάγουν συζητήσεις, γεγονός που μπορεί να έχει αντίκτυπο στις κοινωνικές τους σχέσεις. Μπορεί να αισθάνονται απογοητευμένα από την αδυναμία τους να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά, γεγονός που μπορεί να τα απομονώσει κοινωνικά.
Για να βοηθηθούν αυτά τα παιδιά να ενταχθούν καλύτερα, συχνά απαιτείται περισσότερη υποστήριξη. Στρατηγικές όπως το παιχνίδι ρόλων και οι εποπτευόμενες ομαδικές δραστηριότητες μπορούν να τα βοηθήσουν να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές και κοινωνικές τους δεξιότητες.
Σχολείο και μάθηση
Οι γλωσσικές δυσκολίες μπορεί να κάνουν την ανάγνωση και τη γραφή ιδιαίτερα δύσκολη για τα παιδιά. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις δεξιότητες λόγου των παιδιών, όπως η κατανόηση και η παραγωγή ιστοριών.
Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά με γλωσσικές δυσκολίες μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν τα μαθήματα και να ακολουθήσουν το ρυθμό του σχολείου, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την ακαδημαϊκή τους επιτυχία και να συνδεθεί με μια νοητική αναπηρία που σχετίζεται με τη ΛΑΔ.
Αυτοεκτίμηση
Οι δύσκολες καταστάσεις σε πολλούς τομείς της ζωής μπορεί να επηρεάσουν την αυτοεκτίμηση ενός ατόμου με γλωσσική διαταραχή. Η αντίληψη του παιδιού για τις γλωσσικές προκλήσεις επηρεάζεται συχνά από την οικογενειακή υποστήριξη, η οποία μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση της αυτοεκτίμησης.
Η απόρριψη από τους συνομηλίκους λόγω γλωσσικών δυσκολιών μπορεί επίσης να μειώσει την αυτοπεποίθηση ενός παιδιού. Η ισχυρή συναισθηματική και κοινωνική υποστήριξη είναι επομένως απαραίτητη για να βοηθηθούν αυτά τα παιδιά να νιώσουν ότι εκτιμώνται και ότι είναι ικανά.
Στρατηγικές και παρεμβάσεις για να βοηθηθούν τα παιδιά με γλωσσικές δυσκολίες
Υπάρχουν διάφορες στρατηγικές και παρεμβάσεις για να βοηθηθούν τα παιδιά με γλωσσικές δυσκολίες. Συνιστάται επανεκπαίδευση από λογοθεραπευτές και γλωσσολόγους και, όπου χρειάζεται, διορθωτική εκπαίδευση.
Οι οπτικές στρατηγικές, όπως τα διαγράμματα επικοινωνίας, μπορούν επίσης να είναι πολύ χρήσιμες.
Επαγγελματικές θεραπείες και παρεμβάσεις
Οι λογοθεραπευτές μπορούν να προσφέρουν ατομικές ή ομαδικές συνεδρίες για να βοηθήσουν τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές. Οι συνεδρίες αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν ειδικές ασκήσεις για τη βελτίωση της προφοράς και της λεκτικής κατανόησης.
Μπορεί επίσης να συνιστώνται ασκήσεις στο σπίτι για την ενίσχυση των γλωσσικών δεξιοτήτων. Επιπλέον, η θεραπεία συμπεριφοράς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων των παιδιών.
Οικογενειακή υποστήριξη
Η οικογενειακή υποστήριξη είναι ζωτικής σημασίας για τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές. Οι λογοθεραπευτές προσφέρουν στρατηγικές παρέμβασης στους γονείς για την καλύτερη υποστήριξη του παιδιού τους.
Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν μιλώντας τακτικά με το παιδί τους, λέγοντας ιστορίες και παίζοντας με ήχους. Η ενθάρρυνση των παιδιών να λένε ιστορίες μπορεί επίσης να τονώσει τις δεξιότητες λεκτικής έκφρασης.
Εκπαιδευτικές προσαρμογές
Οι εκπαιδευτικές προσαρμογές είναι απαραίτητες για να βοηθήσουν τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές να επιτύχουν στο σχολείο. Μπορούν να καταρτιστούν σχέδια παρέμβασης για την κάλυψη των ειδικών αναγκών τους. Η χρήση εικονογραμμάτων ή οπτικών βοηθημάτων μπορεί να διευκολύνει την κατανόηση των σχολικών οδηγιών.
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν επίσης :
- Να διαβάζουν δυνατά τις οδηγίες, κάνοντας παύσεις μεταξύ κάθε πρότασης για να βοηθήσουν το παιδί να κατανοήσει καλύτερα τις οδηγίες.
- Η επαναδιατύπωση των οδηγιών με τη χρήση απλού λεξιλογίου είναι μια αποτελεσματική μέθοδος αποσαφήνισης των προσδοκιών.
- Ο διαχωρισμός των εργασιών σε σαφή, ιεραρχημένα βήματα μπορεί να διευκολύνει τα παιδιά να οργανώσουν τις εργασίες τους.
Πότε πρέπει να ζητείται η γνώμη ενός επαγγελματία;
Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία αμέσως μόλις έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες σχετικά με τη γλώσσα του παιδιού σας. Είτε οι ανησυχίες αυτές προέρχονται από γονείς, εκπαιδευτικούς ή επαγγελματίες υγείας, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να οδηγούν σε μια ατομική αξιολόγηση.
Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να συμβουλευτείτε έναν λογοθεραπευτή. Είναι σημαντικό να αναζητήσετε βοήθεια το συντομότερο δυνατό για να υποστηρίξετε την ανάπτυξη του λόγου των παιδιών. Είναι σημαντικό να ζητάτε συμβουλές το συντομότερο δυνατό για να λάβετε μια ακριβή διάγνωση. Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να φροντίσετε την υγεία σας. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού σας.
Πηγές και αναφορές
Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τις γλωσσικές διαταραχές και να λάβετε βοήθεια, διατίθενται διάφοροι πόροι. Ο δικτυακός τόπος Solidarité Santé προσφέρει έγγραφα σχετικά με τις μαθησιακές διαταραχές για εκπαιδευτές, γιατρούς, εκπαιδευτικούς και γονείς. Το Maison du Langage προσφέρει επίσης στον ιστότοπό του σελίδες πηγών για την ενημέρωση γονέων και επαγγελματιών.
Ένα συνιστώμενο βιβλίο είναι το «Au-delà des mots, le trouble du langage chez l'enfant» που γράφτηκε από τους Isabelle Meilleur, Annick Proulx, Tamara Bachelet και Annik Arsenault και εκδόθηκε από το Hôpital Sainte-Justine. Αυτές οι πηγές μπορούν να παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες και πρακτικές συμβουλές για την υποστήριξη παιδιών με γλωσσικές διαταραχές.
Με λίγα λόγια
Οι γλωσσικές διαταραχές στα παιδιά είναι πολύπλοκες και μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή, στη σχολική εκπαίδευση και στην αυτοεκτίμησή τους. Είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίζετε τα σημάδια και τα συμπτώματα, να κατανοείτε τις πιθανές αιτίες και να γνωρίζετε πότε και πώς να παρεμβαίνετε. Με τις σωστές στρατηγικές και παρεμβάσεις, είναι δυνατόν να βοηθηθούν αυτά τα παιδιά να ξεπεράσουν τις προκλήσεις τους και να ευδοκιμήσουν.
Τελικά, η υποστήριξη των οικογενειών, των εκπαιδευτικών και των επαγγελματιών υγείας είναι απαραίτητη για να δοθεί σε αυτά τα παιδιά η καλύτερη δυνατή ευκαιρία επιτυχίας. Μαζί, μπορούμε να κάνουμε μια θετική διαφορά στη ζωή τους.
Συχνές ερωτήσεις
Ποια είναι τα κοινά σημάδια μιας γλωσσικής διαταραχής στα παιδιά;
Τα κοινά σημάδια μιας γλωσσικής διαταραχής στα παιδιά περιλαμβάνουν περιορισμένο λεξιλόγιο, δυσκολία στο σχηματισμό ολοκληρωμένων προτάσεων και προβλήματα στην προφορά των λέξεων.
Πότε το παιδί μου πρέπει να επισκεφθεί έναν επαγγελματία;
Θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία μόλις έχετε ανησυχίες σχετικά με τη γλώσσα του παιδιού σας. Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να συμβουλευτείτε έναν λογοθεραπευτή.
Τι προκαλεί γλωσσικές διαταραχές;
Οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να οφείλονται σε νευρολογικούς, γενετικούς ή περιβαλλοντικούς παράγοντες ή σε ψυχολογικό τραύμα.
Πώς επηρεάζουν οι γλωσσικές διαταραχές τη σχολική εκπαίδευση του παιδιού μου;
Οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν τη σχολική φοίτηση του παιδιού σας προκαλώντας δυσκολίες στην ανάγνωση, τη γραφή και την παρακολούθηση των μαθημάτων στην τάξη. Είναι σημαντικό να αναζητήσετε την κατάλληλη υποστήριξη για να βοηθήσετε το παιδί σας να ξεπεράσει αυτές τις προκλήσεις.
Ποιες πηγές είναι διαθέσιμες για τους γονείς;
Οι γονείς μπορούν να βρουν διαδικτυακές πηγές, όπως η ιστοσελίδα Solidarité Santé, καθώς και εξειδικευμένα βιβλία, όπως το «Au-delà des mots, le trouble du langage chez l'enfant».