Αυτισμός και δυσκολίες στη διατροφή

 Παράγοντες που ενισχύουν τις διατροφικές δυσκολίες στα παιδιά με αυτισμό

Οι γονείς παιδιών με αυτισμό συχνά λένε ότι τα παιδιά παρουσιάζουν δυσκολίες στη διατροφή τους. Υποστηρίζουν ότι τα παιδιά τους είναι ευαίσθητα σε συγκεκριμένες τροφές και αρκετά επιλεκτικά με αυτές. Αυτό το άρθρο παραθέτει τρεις λόγους για τους οποίους τα παιδιά με αυτισμό είναι επιλεκτικά με τη διατροφή τους καθώς και προτάσεις έτσι ώστε να βοηθηθούν στο να τρώνε με περισσότερη ευκολία. Φυσικά, κάποια παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν δυσκολίες στην αισθητηριακή επεξεργασία, κάτι το οποίο να έχετε στο νου σας όσο διαβάζετε το άρθρο.

Παράγοντας 1ος

Πολλά παιδιά με αυτισμό συνηθίζουν στο να μαθαίνουν μέσα από οπτικά ερεθίσματα. Έτσι εάν το φαγητό φαίνεται διαφορετικό, το παιδί θα νομίζει ότι είναι δεν είναι το ίδιο με άλλη φορά. Ακόμη, πολλά παιδιά εξακολουθούν να τρώνε το ίδιο φαγητό επειδή απολαμβάνουν την ικανοποίηση στο να γνωρίζουν πως το φαγητό είναι το αναμενόμενο, μοιάζει το ίδιο και γευστικά είναι όπως το θυμούνται.

Έχετε πάει ποτέ στο σούπερ μάρκετ για να αγοράσετε τα αγαπημένα μπισκότα του παιδιού σας και να παρατηρήσετε ότι έχει αλλάξει η συσκευασία από αυτά; Υπήρχε διαφορά στην εικόνα στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας. Δεν το σκεφτήκατε ιδιαίτερα, όμως, γιατί γνωρίζατε πως γευστικά δε θα υπήρχε διαφορά. Παρόλα αυτά, όταν επιστρέψατε στο σπίτι, το παιδί σας έψαχνε στις σακούλες του σούπερ μάρκετ για τα αγαπημένα του μπισκότα και δεν κατάφερε να τα βρει. Εσείς βγάλατε έξω το καινούριο κουτί με μπισκότα και είπατε «Εδώ είναι το κουτί με τα μπισκότα σου.

Έχει διαφορετική συσκευασία αλλά τα μπισκότα είναι τα ίδια». Το παιδί πέταξε τα μπισκότα στο πάτωμα και ξέσπασε σε κλάματα. Γιατί συνέβη αυτό; Η συσκευασία ήταν διαφορετική και έμοιαζε σαν τα αναμενόμενα μπισκότα μέχρι τότε να είχαν αλλάξει. Το γεγονός αυτό ήταν σαν να προκάλεσε μία πλήρη σύγχυση στον κόσμο του παιδιού. Έχετε πάει ποτέ έξω για φαγητό σαν οικογένεια σε κάποιο εστιατόριο που να γνωρίζετε ότι έχει την αγαπημένη μακαρονάδα του παιδιού σας;

Ξοδέψατε αρκετό χρόνο στο να διαλέξετε το συγκεκριμένο εστιατόριο καθώς θέλατε να είστε σίγουροι πως έχει κάποιο φαγητό που να αρέσει στο παιδί σας. Όμως όταν η μακαρονάδα ήρθε στο τραπέζι, τα μακαρόνια είχαν διαφορετικό από το αναμενόμενο σχήμα και το τυρί μύριζε διαφορετικά. Τότε, το παιδί σας αναστατώθηκε γιατί διαπίστωσε πως η μακαρονάδα που του είχατε υποσχεθεί, δεν έμοιαζε σε τίποτα με αυτό που περίμενε. Πιθανές λύσεις Είναι σημαντικό να θυμάστε και να καταλαβαίνετε ότι η ζωή ενός παιδιού με αυτισμό βασίζεται στη ρουτίνα και την προβλεψιμότητα.

Ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσετε το παιδί να προετοιμαστεί για κάτι που είναι διαφορετικό είναι να του δίνετε με συνέπεια διαφορετικές τροφές και να εισάγετε νέες τροφές στο διατροφολόγιο σας όλη την ώρα. Παρόλο που η ρουτίνα και το πρόγραμμα είναι καλά στοιχεία για το παιδί, είναι καλό να δημιουργείτε αλλαγές σε αυτά. Η ρουτίνα είναι ότι τρώτε μεσημεριανό κάθε μέρα την ίδια ώρα, αλλά η αλλαγή είναι ότι μπορείτε να σερβίρετε διαφορετικούς τύπους ζυμαρικών με διαφορετικούς τύπους τυριών.

Ακόμη, η ρουτίνα είναι ότι θα αγοράσετε για το παιδί τα αγαπημένα του μπισκότα αλλά η αλλαγή θα είναι όταν επιστρέψετε στο σπίτι να τα τοποθετήσετε σε διαφορετικά μπολάκια. Επίσης, καλό θα ήταν να αγοράσετε και διαφορετικούς τύπους μπισκότων. Ακόμη μία στρατηγική που μπορείτε να προσπαθήσετε είναι να κάνετε το φαγητό να φαίνεται όλο και πιο διαφορετικό κάθε φορά που το σερβίρετε στο παιδί. Σπάστε το κολατσιό στη μέση, κόψτε το σάντουιτς σε κομμάτια, χωρίστε τα μέρη του φαγητού σε διαφορετικά πιάτα. Μην ξεχνάτε, πως το διατροφολόγιο του παιδιού θα πρέπει να εμπεριέχει και υγιεινά φαγητά.

Παράγοντας 2ος

Η μυρωδιά από τα συνηθισμένα φαγητά είναι αρκετή για να οδηγήσει τα παιδιά σας εκτός ορίων. Εάν το παιδί μυρίζει ο,τιδήποτε πριν το φάει, αυτό είναι καλή ένδειξη ότι η αίσθηση της μυρωδιάς είναι σημαντικός παράγοντας στη διατροφή του. Πιθανόν να κλείνει τη μύτη του δείχνοντας σας ότι η μυρωδιά είναι ανυπόφορη για εκείνον παρόλο που το φαγητό δείχνει να είναι πεντανόστιμο.

Αν πιστεύετε ότι οι μυρωδιές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην έλλειψη της επιθυμίας του παιδιού σας να μη φάει, παρακάτω παρατίθενται κάποιες λύσεις που μπορείτε να προσπαθήσετε. Πιθανές λύσεις Παρακολουθήστε και καταγράψτε όλες εκείνες τις συμπεριφορές του παιδιού σας έτσι ώστε να σκιαγραφήσετε το προφίλ του και για ποιο λόγο συμπεριφέρεται με τους συγκεκριμένους τρόπους μπροστά από κάποιες τροφές.

Ίσως παρατηρήσετε μία συγκεκριμένη τακτική. Για παράδειγμα, τα φαγητά που έχουν σκόρδο πιθανόν να φαίνονται αηδιαστικά στο παιδί σας. Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να αποβάλλετε το σκόρδο από το φαγητό σας. Σημαίνει ότι θα πρέπει να δουλέψετε λίγο παραπάνω έτσι ώστε να βοηθήσετε να το παιδί σας να αισθανθεί λίγο πιο άνετα με αυτή τη μυρωδιά. Φυσικά, δεν μπορείτε να κάνετε το παιδί σας να φάει ένα φαγητό που πραγματικά δε του αρέσει. Όλοι έχουμε συγκεκριμένες τροφές που δε μας αρέσουν.

Ωστόσο δε θα πανικοβληθούμε αν τα δούμε στο πιάτο μας. Έχουμε τη δυνατότητα να βρίσκουμε λύσεις που να εξυπηρετούν τις αισθήσεις μας. Το παιδί με αυτισμό, όμως δεν έχει αυτή τη δυνατότητα. Το παιδί σας χρειάζεται να το βοηθήσετε να βρει λύσεις με τις διατροφικές ευαισθησίες του, τόσο σοβαρά όσο ένας γονιός που το παιδί του έχει αλλεργίες. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να εξακολουθείτε να εκθέτετε το παιδί σας στις τροφές που δε του αρέσουν, γιατί σε αντίθεση με την αλλεργία, μπορεί κάποια μέρα να του αλλάξετε γνώμη.

Προετοιμάστε το παιδί σας, πριν έρθει η ώρα που θα φτιάξετε ένα φαγητό το οποίο θα εμπεριέχει κάποιο συστατικό που δεν του αρέσει. Ενημερώστε τον ότι πρόκειται να μαγειρέψετε ένα φαγητό με σκόρδο. Επιτρέψτε του να φάει το αγαπημένο του μπισκότο την ώρα που μαγειρεύετε κάτι που για εκείνο δεν είναι επιθυμητό. Βάλτε το φαγητό στο τραπέζι την ώρα του μεσημεριανού, ακόμη και αν δε το περιμένει. Κάποια μέρα μπορεί να δοκιμάσει. Ακόμη μία τακτική είναι να προσπαθήσετε να συμπεριλάβετε λιγότερη ποσότητα από το μη επιθυμητό φαγητό μέσα στο αγαπημένο του. Αυτό μπορεί να το βοηθήσει να εξοικειωθεί ευκολότερα με τη γεύση που μέχρι τώρα δεν του άρεσε.

Παράγοντας 3ος

Η υφή ορισμένων τροφίμων μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση στο παιδί σας Έχετε παρατηρήσει να αρέσουν στο παιδί σας μόνο οι παχύρευστες τροφές ή μόνο οι τραγανές; Αυτό οφείλεται στις αισθητηριακές ανάγκες του παιδιού. Όταν τα παιδιά δαγκώνουν τραγανά φαγητά δέχονται πιέσεις στις αρθρώσεις του στόματος, κάτι το οποίο μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευχάριστο για τις αισθήσεις του παιδιού. Από την άλλη πλευρά, τα παιδιά που είναι ευαίσθητα στην αίσθηση της αφής, αδυνατούν να δοκιμάσουν τραγανές τροφές και προτιμούν τις πιο παχύρευστες τροφές.

Πιθανές λύσεις Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες, προσπαθώντας να πείσετε το παιδί σας να φάει ένα μήλο επειδή τρώει μόνο μαλακές τροφές, ξεκινήστε με το να του δίνετε αλεσμένο μήλο. Ύστερα από αρκετές εβδομάδες έκθεσης του παιδιού στο αλεσμένο μήλο, δοκιμάστε να του παρουσιάσετε μαλακές φέτες μήλου. Στη συνέχεια, βάλτε στο γεύμα του μικρά κομμάτια μήλου που με την πάροδο των ημερών θα αυξάνεται το μέγεθος και την ποσότητα. Καλό είναι να εκθέτετε το παιδί σας μονίμως σε νέα τρόφιμα.

Τοποθετήστε στο τραπέζι τα φαγητά, ακόμη και αν είστε σίγουροι ότι δε θα τα φάνε. Επίσης προσπαθήστε να βάζετε νέες τροφές στο πιάτο του με το φαγητό που του αρέσει κάθε φορά. Ανεξάρτητα από τη δυσκολία του παιδιού, καλό είναι να προσπαθείτε ξανά και ξανά. Χρησιμοποιώντας την ίδια στρατηγική, βοηθάτε το παιδί σας να ανακαλύψει καινούριες τροφές πιο εύκολα. Χρειάζεται υπομονή και συνέπεια στις προσπάθειες σας.

Σημείωση: Αν νομίζετε πως το παιδί σας παρουσιάζει διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας, θα ήταν σκόπιμο να επικοινωνήστε με έναν εργοθεραπευτή.  

Πηγή : "Food Issues" από Jennifer Lingle - April 24, 2013 - Articles, Behavior, Social Skills 

Διαβάστε επίσης: 

• Αυτισμός και Στερεότυπες κινήσεις 
• Περιβαλλοντικές Τοξίνες και Αυτισμός
• 7 Κοινωνικές Δεξιότητες για την Προστασία των Παιδιών με Αυτισμό από την Ενδοσχολική Βία 
• Διαταραχές ύπνου και Αυτισμός 
• Μουσικοθεραπεία: Αντιμετωπίζοντας τον αυτισμό διαφορετικά 

Βιβλία για τον αυτισμό ιδανικά για γονείς, ειδικούς παιδαγωγούς, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και παιδοψυχολόγους