Ο ορισμός ενός εθισμού είναι δύσκολος και ο χειρισμός του ακόμα πιο δύσκολος.
Τι είναι η κατάχρηση ουσιών και ο εθισμός και πώς θα αντιμετωπισθεί;
Η διαφορά μεταξύ κατάχρησης ουσιών και εθισμού είναι πολύ μικρή. Κατάχρηση ουσιών σημαίνει χρήση παράνομων ουσιών ή χρήση νόμιμων ουσιών με λάθος τρόπο. Ο εθισμός ξεκινά ως κατάχρηση ή χρήση ουσιών.
Μπορείτε να κάνετε κατάχρηση ουσιών (ή αλκοόλ) χωρίς να έχετε εθισμό. Για παράδειγμα, απλώς και μόνο επειδή κάποιος κάπνισε μερικές φορές δεν σημαίνει ότι έχει εθιστεί, αλλά ότι κάνει κατάχρηση - και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε εθισμό.
Οι άνθρωποι μπορούν να εθιστούν σε όλα τα είδη ουσιών. Όταν σκεφτόμαστε τον εθισμό, συνήθως σκεφτόμαστε το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά. Όμως οι άνθρωποι εθίζονται στα φάρμακα, στην νικοτίνη, ακόμη και στην κόλλα.
Ορισμένες ουσίες είναι πιο εθιστικές από άλλες: Τα ναρκωτικά όπως η ηρωίνη είναι τόσο εθιστικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μία ή δύο φορές πριν ο χρήστης χάσει τον έλεγχο.
Ο εθισμός σημαίνει ότι ένα άτομο δεν έχει κανέναν έλεγχο για το αν χρησιμοποιεί κάποια ουσία ή αλκοόλ. Ο εθισμός μπορεί να είναι σωματικός, ψυχολογικός ή και τα δύο.
Σωματικός εθισμός
Το να είστε σωματικά εθισμένοι σημαίνει ότι το σώμα ενός ατόμου εξαρτάται από μια συγκεκριμένη ουσία (ακόμη και το κάπνισμα είναι σωματικά εθιστικό). Σημαίνει επίσης την οικοδόμηση ανοχής σε αυτήν την ουσία, έτσι ώστε ένα άτομο να χρειάζεται μεγαλύτερη δόση από ότι πριν για να έχει τα ίδια αποτελέσματα.
Κάποιος που είναι σωματικά εθισμένος και σταματά να χρησιμοποιεί μια ουσία όπως ναρκωτικά, αλκοόλ ή νικοτίνη μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα στέρησης. Συνηθισμένα συμπτώματα στέρησης είναι η διάρροια, το τρέμουλο και γενικά μια άσχημη αίσθηση.
Ψυχολογικός εθισμός
Ο ψυχολογικός εθισμός συμβαίνει όταν η επιθυμία για μια ουσία είναι ψυχολογική ή συναισθηματική. Οι άνθρωποι που είναι ψυχολογικά εθισμένοι αισθάνονται καταβεβλημένοι. Μπορεί πουν ψέματα ή να κλέψουν για να ικανοποιήσουν την επιθυμία τους.
Ένα άτομο ξεπερνά το όριο μεταξύ κακοποίησης και εθισμού όταν δεν δοκιμάζει πλέον ουσίες για να διασκεδάσει ή για να ανέβει, αλλά εξαρτάται από αυτό. Ολόκληρη η ζωή του επικεντρώνεται στην ανάγκη για τις ουσίες. Ένα εθισμένο άτομο - είτε πρόκειται για σωματικό ή ψυχολογικό εθισμό ή και για τα δύο - δεν αισθάνεται πλέον ότι έχει επιλογή.
Σημάδια εθισμού
Το πιο προφανές σημάδι ενός εθισμού είναι η ανάγκη χρήσης ουσιών ή αλκοόλ. Ωστόσο, πολλά άλλα σημάδια μπορεί να υποδηλώνουν πιθανό εθισμό, όπως αλλαγές στη διάθεση, απώλεια ή αύξηση βάρους. (Ωστόσο, αυτά είναι σημάδια και άλλων καταστάσεων, όπως κατάθλιψη ή διατροφικές διαταραχές.)
Ψυχολογικές ενδείξεις εθισμού:
- χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ ως τρόπος να ξεχάσουν τα προβλήματα τους ή να χαλαρώσουν
- απόσυρση ή διατήρηση μυστικών από την οικογένεια και τους φίλους
- απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που ήταν σημαντικές
- προβλήματα με τις σχολικές εργασίες, όπως πτώση βαθμών ή απουσίες
- αλλαγές στις φιλίες, όπως παρέα μόνο με φίλους που είναι χρήστες
- κλοπή ή πώληση αντικειμένων για να είναι σε θέση να ικανοποιούν τις επιθυμίες τους
- αποτυχημένες προσπάθειες διακοπής
- άγχος, θυμός ή κατάθλιψη
- αλλαγές διάθεσης
Σωματικές ενδείξεις εθισμού:
- αλλαγές στις συνήθειες ύπνου
- αίσθημα αβεβαιότητας ή αδιαθεσίας όταν προσπαθούν να διακόψουν τη χρήση
- αύξηση ουσιών για να διατηρήσουν το ίδιο αποτέλεσμα
- αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας ή αύξησης βάρους
Λήψη βοήθειας για τον εθισμό:
Εάν πιστεύετε ότι εσείς ή κάποιος που σας ενδιαφέρει είναι εθισμένος σε ουσίες ή αλκοόλ, η αναγνώριση του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα για να λάβετε βοήθεια.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να λύσουν το πρόβλημα μόνοι τους, αλλά αυτό σπάνια λειτουργεί. Βρείτε κάποιον τον οποίο εμπιστεύεστε να μιλήσετε. Μπορεί να σας βοηθήσει ένας φίλος ή κάποιος συνομήλικος, αλλά ένας υποστηρικτικός ενήλικας είναι η καλύτερη επιλογή για να λάβετε βοήθεια. Εάν δεν μπορείτε να μιλήσετε με τους γονείς σας, ίσως θελήσετε να απευθυνθείτε σε σχολικό σύμβουλο, συγγενή, ειδικό ή αγαπημένο δάσκαλο.
Δυστυχώς, η υπέρβαση του εθισμού δεν είναι εύκολη. Η διακοπή των ουσιών ή του αλκοόλ θα είναι πιθανώς ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που έχετε κάνει ποτέ. Δεν είναι σημάδι αδυναμίας εάν χρειάζεστε βοήθεια από εκπαιδευμένο σύμβουλο ή θεραπευτή. Οι περισσότεροι άνθρωποι που προσπαθούν να απεξαρτητοποιηθούν χρειάζονται επαγγελματική βοήθεια ή πρόγραμμα θεραπείας για να το επιτύχουν.
Συμβουλές για ανάκτηση
Αφού ξεκινήσετε ένα πρόγραμμα θεραπείας, δοκιμάστε αυτές τις συμβουλές για να κάνετε το δρόμο προς την ανάκαμψη λιγότερο δύσβατο:
Ενημερώστε τους φίλους σας για την απόφασή σας να διακόψετε τη χρήση ουσιών. Οι αληθινοί φίλοι θα σεβαστούν την απόφασή σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να στραφείτε σε μια νέα ομάδα ανθρώπων που θα έχετε την πλήρη υποστήριξή τους.
Ζητήστε από τους φίλους ή την οικογένειά σας να είναι διαθέσιμοι όταν τους χρειάζεστε. Ίσως χρειαστεί να καλέσετε κάποιον μέσα στην νύχτα για να μιλήσετε. Εάν περνάτε δύσκολα, μην προσπαθείτε να χειριστείτε την κατάσταση μόνοι σας - αποδεχτείτε τη βοήθεια που προσφέρουν η οικογένεια και οι φίλοι σας.
Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι η εξάρτηση δεν κάνει ένα άτομο κακό ή αδύναμο. Εάν επιστρέψετε στα παλιά μοτίβα (παλινδρόμηση), μιλήστε με έναν ενήλικα το συντομότερο δυνατό. Δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο πρέπει να ντρέπεστε, αλλά είναι σημαντικό να λάβετε βοήθεια σύντομα, ώστε να μην χαθεί όλη η σκληρή προσπάθεια που έχετε κάνει.
Μείνετε καθαροί
Η ανάκαμψη από τον εθισμό ουσιών ή αλκοόλ δεν τελειώνει με πρόγραμμα λίγων εβδομάδων. Είναι μια δια βίου διαδικασία. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η συμμετοχή σε μια ομάδα υποστήριξης μπορεί να τους βοηθήσει να παραμείνουν καθαροί. Υπάρχουν ομάδες υποστήριξης ειδικά για εφήβους και νέους. Θα συναντήσετε άτομα που έχουν περάσει τις ίδιες εμπειρίες που έχετε και θα μπορείτε να συμμετάσχετε σε πραγματικές συζητήσεις.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η βοήθεια προς άλλους είναι επίσης ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Η κατανόησή σας για το πόσο δύσκολη μπορεί να είναι η διαδικασία ανάκαμψης θα σας βοηθήσει να υποστηρίξετε άλλους - εφήβους και ενήλικες - που μάχονται έναν εθισμό.
Εάν έχετε υποτροπή, η αναγνώριση του προβλήματος το συντομότερο δυνατό είναι κρίσιμη. Λάβετε βοήθεια αμέσως, ώστε να μην αναιρέσετε όλη τη σκληρή δουλειά που κάνατε στην αρχική σας ανάκαμψη. Και, εάν έχετε υποτροπή, μην φοβάστε ποτέ να ζητήσετε βοήθεια!
"Είμαστε εθισμένοι στις σκέψεις μας. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τίποτα αν δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη σκέψη μας. " - Santosh Kalwar
"Δεν έχει σημασία πόσο αργά πηγαίνεις όσο δεν σταματάς." - Confucius
Δεν σου λέω ότι θα είναι εύκολο. Σου λέω ότι θα αξίζει τον κόπο." - Art Williams
"Αν και κανείς δεν μπορεί να επιστρέψει και να κάνει μια ολοκαίνουργια αρχή, ο καθένας μπορεί να ξεκινήσει από τώρα και να κάνει ένα ολοκαίνουργιο τέλος." - Carl Bard
Κασσωτάκη Αλίκη - Λογοπεδικός MSc, BSc
Copyright Upbility 2022
Μπορεί επίσης να σας ενδιαφέρουν:
- Εκφοβισμός και αυτισμός: Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας
- Εναντιωματική Προκλητική Διαταραχή / Oppositional Defiant Disorder - ODD
- Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή σε παιδιά κι εφήβους
- Σύνδρομο Tourette
- Δυσφορία φύλου
- Κατάθλιψη σε παιδιά και εφήβους
Best Seller Βιβλία Ψυχολογίας:
- Ανακαλύπτοντας εμένα | ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
- Παι-Ζωντας με το παιδί μέσα μας | Εγχειρίδιο δραστηριοτήτων - Τεύχος 1ο
- Μίλα μου | Ένα διδακτικό και θεραπευτικό εργαλείο
