Κάθε μέρα, ακόμα και κάθε στιγμή, της πρώιμης παιδικής ηλικίας είναι μια ευκαιρία για τα παιδιά να μάθουν καινούργια πράγματα, να αποκτήσουν δεξιότητες, να αναγνωρίσουν συναισθήματα και να εξερευνήσουν τη χρήση του προφορικού λόγου. Αν, ως ενήλικος, σας προβληματίζει η προοπτική εκμάθησης μιας εντελώς καινούργιας γλώσσας, μπορείτε να φανταστείτε τις δυσκολίες που ενέχει αυτή η διαδικασία για τα μικρά παιδιά.
Παρόλα αυτά, τα περισσότερα μικρά παιδιά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τη γλώσσα εντυπωσιακά γρήγορα. Το φάσμα, όμως, των λέξεων που θα ενταχθούν στο λεξιλόγιό τους εξαρτάται, κατά πολύ, από τον δικό σας ρόλο ως γονέων. Εσείς θα καλλιεργήσετε τις λεξιλογικές και σημασιολογικές τους δεξιότητες, οι οποίες είναι πάρα πολύ σημαντικές.
Θα αναρωτηθείτε γιατί έχουν τόσο μεγάλη σημασία αυτές οι δεξιότητες. Στον συγκεκριμένο οδηγό, θα βρείτε ό,τι πρέπει να γνωρίζετε για το λεξιλόγιο και τη σημασιολογία για τα μικρά παιδιά και θα κατανοήσετε τους λόγους της σπουδαιότητάς τους.
Κατανόηση της σημασιολογίας και του λεξιλογίου
Προτού εξηγήσουμε τους λόγους για τους οποίους δίνεται έμφαση στη σημασιολογία και στο λεξιλόγιο, ας προσπαθήσουμε να ορίσουμε τις έννοιες τους. Το λεξιλόγιο αναφέρεται στο σύνολο των λέξεων που απαρτίζουν τη γλώσσα που χρησιμοποιεί ένα άτομο. Ένα άτομο με ευρύ λεξιλόγιο, για παράδειγμα, είναι σε θέση να γνωρίζει πολλές διαφορετικές λέξεις.
Η γνώση της σημασιολογίας υποδηλώνει την κατανόηση του νοήματος των διαφόρων λέξεων και προτάσεων. Ο κάθε άνθρωπος είναι δυνατό να ερμηνεύει τις διάφορες λέξεις και προτάσεις με διαφορετικό τρόπο. Γι’ αυτό τον λόγο, χρησιμοποιούμε τις πληροφορίες που μας παρέχει το εκάστοτε συγκείμενο, προκειμένου να αναλύσουμε γραμματικά και συντακτικά κάποιες ομάδες λέξεων και να αντιληφθούμε το περιεχόμενό τους.
Είναι, λοιπόν, πασιφανές ότι η κατανόηση της σημασιολογίας συμβάλλει καθοριστικά στην ικανότητα του παιδιού να επικοινωνεί αποτελεσματικά. Το ίδιο ισχύει και για το λεξιλόγιο.
Γιατί η σημασιολογία και το λεξιλόγιο έχουν τόσο μεγάλη σημασία για τα παιδιά;
Η ικανότητα των παιδιών να επικοινωνούν έχει, φυσικά, μεγάλη σημασία. Η έλλειψή της είναι δυνατόν να επηρεάσει την ανάπτυξή τους καθώς και την κοινωνική και συναισθηματική τους συμπεριφορά. Υπάρχουν, επίσης, στοιχεία που αποδεικνύουν την επίδρασή της και στη μαθησιακή διαδικασία.
Σύμφωνα με έρευνα, παρατηρήθηκαν υψηλές επιδόσεις σε όσα παιδιά άκουγαν περισσότερες λέξεις πριν από την ηλικία των τεσσάρων ετών. Τα εν λόγω παιδιά όχι μόνο μπορούσαν να διαβάσουν και να αναγνωρίζουν λέξεις αλλά έπαιρναν και καλύτερους βαθμούς στις διάφορες δοκιμασίες στις οποίες υποβάλλονταν. Επίσης, προόδευαν πιο γρήγορα από τους συμμαθητές τους.
Πρώτοι οι γονείς συμβάλλουν στην ανάπτυξη του λεξιλογίου των παιδιών τους. Είναι σημαντικό να κάνετε ό,τι μπορείτε προκειμένου το παιδί σας να έρχεται σε επαφή με μεγάλη ποικιλία λέξεων.
Η σημασιολογική ανάπτυξη είναι εξίσου σημαντική για τα μικρά παιδιά. Τους δίνει τη δυνατότητα να κατανοούν και να εκφράζουν πιο σύνθετες έννοιες και ιδέες.
Όταν τα παιδιά δεν έχουν αποκτήσει σημασιολογικές δεξιότητες, αδυνατούν να καταλάβουν τι λέγεται ή τι συμβαίνει γύρω τους, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να ακολουθήσουν οδηγίες ή να συνεχίσουν κάποια συζήτηση.
Βελτιώστε τις λεξιλογικές και σημασιολογικές δεξιότητες του παιδιού σας σήμερα
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε, για να βελτιώσετε τις λεξιλογικές και σημασιολογικές δεξιότητες του παιδιού σας. Μπορείτε να του διαβάζετε κάτι, να του μιλάτε και να το απασχολείτε με δραστηριότητες όσο το δυνατόν περισσότερο.
Αν χρειάζεστε επιπλέον βοήθεια, η «Upbility» διαθέτει άφθονο υλικό που έχει σχεδιαστεί από ικανούς και έμπειρους επαγγελματίες. Επικοινωνήστε μαζί μας για να συζητήσουμε πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί σας σήμερα κιόλας.
Κασσωτάκη Αλίκη - Λογοπεδικός MSc, BSc
copyright Upbility 2022
Μπορεί να σας ενδιαφέρουν τα παρακάτω άρθρα:
- Δραστηριότητες για την ανάπτυξη της φωνολογικής επίγνωσης/ενημερότητας.
- Τι είναι η φωνολογική επίγνωση ή φωνολογική ενημερότητα;
- Φωνολογική Επίγνωση: Ο Δρόμος Προς τη Γραφή και την Ανάγνωση
Δομημένο υλικό για το λεξιλόγιο και τη σημασιολογία
