Κάποια παιδιά μπορεί να κάνουν τα πρώτα τους βήματα ή να προφέρουν τις πρώτες τους λέξεις σε πολύ μικρή ηλικία. Ωστόσο, κάποια άλλα μπορεί να εμφανίσουν καθυστέρηση στους τομείς αυτούς, δημιουργώντας ανησυχία στους γονείς τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εστιάζει και βοηθάει η Πρώιμη Παρέμβαση. Ας ρίξουμε μια ματιά…
Τι είναι η Πρώιμη Παρέμβαση;
Η Πρώιμη Παρέμβαση είναι σειρά θεραπειών με στόχο να αποτρέψει την εμφάνιση αναπτυξιακών προβλημάτων ή την εκδήλωση νευροαναπτυξιακών διαταραχών, καθώς και η αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων όταν εμφανιστούν, προτού όμως επιδεινωθούν. Καθώς αφορά κυρίως ηλικίες μηνών έως τριών χρονών, είναι σημαντικό να δοθεί βοήθεια στο παιδί πριν την αρχή της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, δηλαδή πριν το νήπιο.
Η Πρώιμη Παρέμβαση είναι επίσης και καθοριστική στην ανάπτυξη ενός ευρέος φάσματος προσωπικών χαρακτηριστικών και ικανοτήτων που θα προετοιμάσουν ένα παιδί αργότερα για την ενηλικίωση.
Επομένως, παρόλο που αρκετοί πιστεύουν πως η πρώιμη παρέμβαση έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο όταν παρέχεται κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, κάποια δεδομένα δείχνουν πως οι παροχή βοήθειας από την πρώιμη παρέμβαση μπορεί να βελτιώσει τη ζωή του παιδιού σε οποιοδήποτε στάδιο κατά την παιδική και εφηβική ηλικία.
Πώς μπορώ να γνωρίζω αν το παιδί μου χρειάζεται Πρώιμη Παρέμβαση;
Δύο είναι οι βασικές περιπτώσεις οι οποίες θα πρέπει να προβληματίζουν, αλλά όχι να αγχώσουν τους γονείς.
- Το παιδί να παρουσιάζει καθυστερήσεις σε αναπτυξιακές δεξιότητες όπως η κίνηση (μπουσούλισμα, βάδιση) και η ομιλία (έναρξη λεκτικήε επικοινωνίας)
- Το παιδί να παρουσιάζει οποιουδήποτε είδους αναπηρία.
Υπάρχουν ακόμα και οι περιπτώσεις που κατά τη διάρκεια του τοκετού, οι παιδίατροι εξετάζουν το παιδί και αρκετές φορές εντοπίζονται εκεί αναπτυξιακά προβλήματα και καθυστερήσεις. Τότε, ακόμα και κατά τη διάρκεια της κύησης, θα χρειαστεί να προετοιμαστείτε και να οργανωθείτε ώστε να κινηθείτε έγκαιρα μόλις αρχίσει να μεγαλώνει το παιδί.
Λέξη κλειδί σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η πρόληψη.
Η Πρώιμη Παρέμβαση μπορεί συχνά να χρειαστεί σε παιδιά που έχουν γεννηθεί πρόωρα, έχουν πολύ χαμηλό βάρος γέννησης, εμφανίζουν ασθένεια ή χρειάζονται χειρουργική επέμβαση λίγο μετά τον τοκετό.
Όσον αφορά παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, καλό είναι να επέμβετε εγκαίρως και να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο σας, εάν εμφανίσουν κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Δεν έχει ξεκινήσει να μπουσουλάει στους δέκα μήνες
- Δεν έχει ξεκινήσει να κάνει κινήσεις με τα χέρια του, όπως να χαιρετάει ή να τα χτυπάει, στους 12 μήνες
- Δεν έχει αρχίσει να περπατάει στους 18 μήνες
- Δεν μπορεί να παίξει απλά καθημερινά παιχνίδια, όπως το να στοιβάξει πλαστικά δαχτυλίδια, να κουνήσει αντικείμενα κλπ, στους 18 μήνες
- Δεν έχει αρχίσει να κατανοεί απλές λέξεις στους 24 μήνες
Τι να κάνω αν το παιδί μου χρειάζεται Πρώιμη Παρέμβαση;
Το πρώτο βήμα θα πρέπει να είναι η επίσκεψη στον παιδίατρό. Εφόσον ελέγξει ο ίδιος ότι υπάρχει κάποιο αναπτυξιακό πρόβλημα, τότε είναι καλό να συμβουλευτείτε τη γνώμη ενός ειδικού αναπτυξιολόγου.
Πολλές φορές, ο γονέας αρνείται να δεχτεί ότι το παιδί του μπορεί να έχει κάποιο αντίστοιχο πρόβλημα ή καθυστέρηση. Αυτό το γεγονός, δυστυχώς, είναι συνηθισμένο και μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην φυσιολογική και καλύτερη δυνατή ανάπτυξη του παιδιού.
Από την άλλη, είναι αρκετοί γονείς οι οποίοι αρνούνται να ζητήσουν τη βοήθεια ενός ειδικού. Υπάρχει μια πεποίθηση πως είναι ειδικοί για την ανάπτυξη του δικού τους παιδιού και πως οι ίδιοι θα αποφασίσουν αν το παιδί χρήζει τη βοήθεια της Πρώιμης Παρέμβασης. Ο ειδικός της Πρώιμης Παρέμβασης, καθώς και οι άνθρωποι που παροτρύνουν τους γονείς να τον εμπιστευτούν μιλάνε από εμπειρία και από την γνώση τους πάνω στο τι βοηθάει την πλειοψηφία των παιδιών.
Ο προσωπικός παράγοντας
Είναι ένα καίριο κομμάτι το να διαχωρίζουμε την αναπτυξιακή δυσκολία, από μια απλή αναπτυξιακή καθυστέρηση. Κάθε παιδί φυσικά έχει τους δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης και προόδου σχεδόν σε όλους τους τομείς της ζωής του και αυτό ισχύει σε μεγαλύτερο βαθμό σε αυτά τα πρώιμα στάδια ανάπτυξης.
Η παραμικρή καθυστέρηση δεν θα πρέπει να οδηγεί σε βιαστικά συμπεράσματα και σε ανησυχίες και σε φόβους για την εκδήλωση διαταραχών. Το οικογενειακό περιβάλλον, τα πρώτα ερεθίσματα του μωρού, ακόμα και το περιβάλλον της εγκυμοσύνης είναι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τα πρώτα στάδια ανάπτυξης του παιδιού, χωρίς να υπάρχει πάντα η ανάγκη επέμβασης.
Τέτοια ανάγκη ίσως να υπάρξει σε περίπτωση που:
- Υπάρχει Οικογενειακό Ιστορικό αναπτυξιακών προβλημάτων ή νευροαναπτυξιακών διαταραχών
- Προβληματική κύηση
- Συνδυασμός καθυστερήσεων (Π.χ. το παιδί αργεί και να μάθει να τρώει και να περπατάει και να μιλάει)
Για αυτό μάλιστα είναι και αμφιλεγόμενο το εάν είναι χρήσιμη η σύγκριση με συνομηλίκους. Από την μια, σαν γονιός, είναι καλό να έχει μια εικόνα του επιπέδου που είναι τα άλλα παιδιά στην ίδια ακριβώς ηλικία που είναι και το δικό τους, αλλά από την άλλη δεν μπορούμε να γινόμαστε απόλυτοι σχετικά με αυτό γιατί ο ρυθμός ανάπτυξης του κάθε παιδιού είναι προσωπική υπόθεση.
Upbility 2022
Συνεχίστε με τα παρακάτω άρθρα:
- Πρώιμη Παρέμβαση - Πώς μπορεί να βοηθήσει το παιδί μου;
- 4 συμβουλές για την διαχείριση θυμού
- Παι-Ζωντας με το παιδί μέσα μας | Εγχειρίδιο δραστηριοτήτων - Τεύχος 1ο
- Μίλα μου | Ένα διδακτικό και θεραπευτικό εργαλείο
- Η προσέγγιση Positive Behaviour Support (PBS) για μαθητές με άγχος Ένας οδηγός βήμα προς βήμα
- Αυτισμός και Στερεότυπες κινήσεις
Υλικό που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε :
