Όσο χρήσιμη και απαραίτητη φαντάζει η ομιλία για την επικοινωνία για τον καθένα μας, άλλο τόσο σημαντική αποτελεί και η Νοηματική Γλώσσα για αυτούς που την χρησιμοποιούν. Όπως θα δούμε, στην τελική, δεν διαφέρει και πολύ από την ομιλούμενη γλώσσα και μιας και δεν χρησιμοποιείται μόνο από κωφούς ανθρώπους, αλλά και από αυτούς που συναναστρέφονται μαζί τους, η ενημέρωση πάνω στην Νοηματική Γλώσσα είναι αρκετά χρήσιμη.
Τι είναι η Νοηματική Γλώσσα;
Νοηματική γλώσσα είναι οποιοδήποτε μέσο επικοινωνίας που αξιοποιεί σωματικές κινήσεις, κυρίως των χεριών και χρησιμοποιείται όταν η προφορική επικοινωνία είναι αδύνατη ή μη επιθυμητή. Πιο συνήθεις περιπτώσεις, αποτελούν αυτές των ασθενειών και προβλημάτων ακοής.
Η νοηματική γλώσσα δεν είναι η ίδια για κάθε χώρα του κόσμου. Κάθε γλώσσα έχει και διαφορετική νοηματική, καθώς βασίζεται στην ομιλούμενη γλώσσα της εκάστοτε χώρας. Μάλιστα, ακριβώς όπως και στην προφορική γλώσσα τις κάθε χώρας, έτσι και η Νοηματική έχει διαλέκτους και ιδιωματισμούς, οι οποίοι μπορεί να ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή και από χώρα σε χώρα. Αυτό, μας οδηγεί παράλληλα και στο συμπέρασμα ότι και η εκμάθηση της Νοηματικής Γλώσσας αξιοποιεί παρόμοια συστήματα της εκμάθησης της προφορικής.
Από ποιους χρησιμοποιείται η Νοηματική Γλώσσα;
Ο καθένας στο νου του έχει πως η Νοηματική Γλώσσα γνωρίζει ευρεία χρήση από άτομα με δυσκολίες ακοής όπως οι κωφοί, οι κωφάλαλοι και οι βαρήκοοι. Πέραν αυτών των περιπτώσεων, τείνουν να μαθαίνουν την Νοηματική Γλώσσα άτομα συγγενικού και φιλικού περιβάλλοντος κωφών ατόμων, άτομα που το απαιτεί η εργασία τους, αλλά και άτομα που έχουν ενδιαφέρον για την γλώσσα.
Άτομα με προβλήματα ακοής, από την άλλη, μπορεί να αντιμετωπίζουν την ασθένειά τους είτε από την γέννησή τους, οπότε και να χρειάζεται εκμάθηση της νοηματικής ως πρώτη γλώσσα, ή μπορεί και να απέκτησαν την κώφωση τους μεταγενέστερα, οπότε και να χρειάστηκε να μάθουν την Νοηματική γλώσσα, αφού είχαν εξοικειωθεί με την προφορική.
Ενδιαφέρουσα αποτελεί η περίπτωση των παιδιών κωφών ατόμων - τα οποία δεν κληρονομούν απαραίτητα την ασθένεια του γονιού αν αυτή είναι εκ γενετής. Αυτά τα παιδιά, ενώ ασκούν κανονικά τον προφορικό λόγο, πολλές φορές καλούνται να υιοθετήσουν την Νοηματική Γλώσσα όχι μόνο ως μητρική, αλλά και ως την πρώτη γλώσσα που θα μάθουν γενικά. Αυτό είτε οδηγούμενο από πρακτικούς σκοπούς (για την συνεννόηση με τους γονείς), είτε λόγω απλής επιρροής (το να αναπτύξουν αυτή τη γλώσσα επειδή απλά την έχουν συνηθίσει στο περιβάλλον τους).
Εμφάνιση Νοηματικής Γλώσσας
Όταν αναφερόμαστε στη νοηματική γλώσσα, έρχονται στο μυαλό κινήσεις και συνδυασμοί κινήσεων, κυρίως των χεριών. Όπως είναι κατανοητό, δεν υπήρχε από πάντα η ομιλούμενη γλώσσα. Οι πρόγονοι μας συνεννοούνται με αντίστοιχες κινήσεις χεριών και κραυγές.
Κανείς δεν ξέρει πότε ακριβώς ξεκίνησε να υπάρχει η Νοηματική Γλώσσα σαν τρόπος επικοινωνίας, αλλά υπάρχουν αναφορές στον 5ο αιώνα π.Χ. στην Ελλάδα, όταν ο Πλάτωνας αναφέρθηκε στον Κρατύλο λέγοντας “Εάν δεν είχαμε ούτε φωνή ούτε γλώσσα και παρόλα αυτά επιθυμούσαμε να δηλώσουμε πράγματα ο ένας στον άλλο, δε θα προσπαθούσαμε να δηλώσουμε όσα εννοούμε µε τα χέρια, το κεφάλι και τα άλλα µμέρη του σώματος, όπως κάνουν όσοι είναι άλαλοι;".
Οι πρώτες καταγεγραμμένες ενδείξεις εκκίνησης χρήσης της νοηματικής γλώσσας αναφέρονται στον 17ο αιώνα ως μια “εικονική γλώσσα” και τρόπο επικοινωνίας, ενώ μπορούμε να καταλήξουμε και στο συμπέρασμα πως σε έναν βαθμό, η Νοηματική Γλώσσα μας είναι έμφυτη.
Εκμάθηση Νοηματικής Γλώσσας
Πρωτίστως, υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση στις μεθόδους εκμάθησης ανάμεσα σε κωφά άτομα τα οποία χρειάζονται την Νοηματική Γλώσσα ως βασικό μέσο επικοινωνίας και τα μη κωφά άτομα που δεν την έχουν ανάγκη, αλλά την μαθαίνουν για άλλους σκοπούς. Στην δεύτερη περίπτωση, είναι φυσικά επακόλουθο πως η εκμάθηση είναι μακράν ευκολότερη, ωστόσο, σύγχρονοι μέθοδοι έχουν κάνει την διδασκαλία αρκετά προσιτή και εύκολη για τους εκ γενετής κωφούς.
Στην Ευρώπη, η εκπαίδευση κωφών παιδιών ξεκίνησε τον 18ο αιώνα, από τον Γάλλο ιερέα, Abbè Charles Michel de l’ Epèe, ο οποίος ανέλαβε τη διδασκαλία δίδυμων κωφών κοριτσιών. Ο ίδιος, στη συνέχεια, άνοιξε το πρώτο σχολείο για κωφά παιδιά, το 1755 στο Παρίσι, με σκοπό να εντάξει όσα περισσότερα παιδιά μπορούσε, τα οποία είχαν στερηθεί εκπαίδευση προσαρμοσμένη στις ιδιαίτερες ανάγκες τους.
Στο σήμερα, υπάρχουν πολλαπλά σχολεία ειδικά για κωφούς, κωφάλαλους και βαρήκοους, καθώς και κέντρα εκμάθησης της Νοηματικής Γλώσσας. Η εκμάθηση της Νοηματικής και της διδασκαλίας της έχει ενταχθεί σε πολλούς οδηγούς σπουδών προπτυχιακών, μεταπτυχιακών αλλά και διδακτορικών σπουδών, ενώ αντίστοιχα προγράμματα και τμήματα ένταξης έχουν αναπτυχθεί σε κανονικά δημόσια και ιδιωτικά σχολεία.
copyright Upbility 2021
Μπορεί να σας ενδιαφέρουν:
- Ενδείξεις για Διαταραχή της Ακουστικής Επεξεργασίας
- 8 δραστηριότητες που βοηθούν στην ανάπτυξη της ακουστικής συνειδητότητας
- Διαφορές ΔΕΠΥ και Διαταραχής της Αισθητηριακής Επεξεργασίας
Υλικό για την Ακουστική Επεξεργασία:
- Ανάπτυξη Ακουστικής αντίληψης | ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΜΝΗΜΗ
- Ανάπτυξη Ακουστικής αντίληψης | ΑΚΟΥΣΤΙΚΟΣ ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΣ
- Ανάπτυξη Ακουστικής αντίληψης | ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΗΜΑΤΟΣ-ΦΟΝΤΟΥ
