Κατανόηση της συμπεριφοράς σε παιδιά με ΔΑΦ και τρόποι ουσιαστικής υποστήριξης
Το να φωνάζετε το όνομα του παιδιού σας και να μην βλέπετε καμία αντίδραση είναι μια εμπειρία που προκαλεί έντονη ανησυχία. Μπορεί να αναρωτηθείτε αν σας ακούει, αν επιλέγει να σας αγνοήσει, ή αν υπάρχει κάποιο ζήτημα με την ακοή του. Όταν αυτό επαναλαμβάνεται, είναι εύκολο να κουράζει συναισθηματικά και να δημιουργεί ένταση στην καθημερινότητα, ιδίως αν χρειάζεται να γίνουν γρήγορα πρακτικά πράγματα, όπως να ντυθεί, να μετακινηθεί, να σταματήσει μια δραστηριότητα ή να έρθει στο τραπέζι.
Στα παιδιά με αυτισμό, όμως, η μη ανταπόκριση στο όνομα συνήθως δεν έχει σχέση με έλλειψη σεβασμού ή πρόθεση αδιαφορίας. Πολύ συχνά σχετίζεται με τον τρόπο που το παιδί επεξεργάζεται την κοινωνική πληροφορία, τη φωνή, το ακουστικό περιβάλλον και το πλαίσιο της στιγμής. Με απλά λόγια, το παιδί μπορεί να ακούει έναν ήχο, αλλά να μην τον αναγνωρίζει αυτόματα ως πρόσκληση για αλληλεπίδραση, ή μπορεί να βρίσκεται σε κατάσταση τόσο έντονης απορρόφησης ή έντασης που η στροφή της προσοχής προς τον άλλον είναι εξαιρετικά δύσκολη.
Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τι σημαίνει πραγματικά η «ανταπόκριση όταν το φωνάζω», ποιες είναι οι πιο συχνές αιτίες που ένα παιδί με ΔΑΦ δεν ανταποκρίνεται, και πώς μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τη συμπεριφορά του πριν περάσουμε στο πρακτικό μέρος της υποστήριξης.
Βασικά Σημεία-Κλειδιά
- Η μη ανταπόκριση στο όνομα σε παιδιά με αυτισμό σχετίζεται συχνά με δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία και την κοινή προσοχή, όχι απαραίτητα με πρόβλημα ακοής ή επιλογή αγνόησης.
- Ο τρόπος επεξεργασίας του ήχου, το επίπεδο αισθητηριακής φόρτισης και η συναισθηματική κατάσταση του παιδιού επηρεάζουν καθοριστικά το αν θα στρέψει την προσοχή του όταν το φωνάζετε.
- Η υποστήριξη είναι πιο αποτελεσματική όταν βασίζεται στη σύνδεση και στην καθαρή, ήρεμη προσέγγιση, και όχι στην επανάληψη ή στην αύξηση της έντασης της φωνής.
Τι σημαίνει «ανταποκρίνεται όταν το φωνάζω» και γιατί δεν είναι αυτονόητο
Για έναν ενήλικα, το όνομα λειτουργεί ως ισχυρό κοινωνικό σήμα. Είναι κάτι που συνδέεται με την αίσθηση του εαυτού, με την κοινωνική επαφή και με την προσδοκία ότι «κάποιος μου μιλά». Για πολλά παιδιά, αυτή η διαδικασία είναι σχεδόν αυτόματη: ακούν το όνομά τους, στρέφουν το κεφάλι, κοιτούν τον άνθρωπο που τα φωνάζει ή απαντούν λεκτικά.
Για αρκετά παιδιά με ΔΑΦ, όμως, αυτή η αλυσίδα δεν ενεργοποιείται με τον ίδιο τρόπο. Η ανταπόκριση στο όνομα δεν είναι μόνο «ακούω έναν ήχο». Περιλαμβάνει μια σειρά από βήματα:
- να αντιληφθώ ότι ακούστηκε κάτι στο περιβάλλον,
- να ξεχωρίσω τον συγκεκριμένο ήχο από άλλους ήχους,
- να αναγνωρίσω ότι ο ήχος αφορά εμένα,
- να καταλάβω ότι κάποιος ζητά την προσοχή μου,
- να μπορέσω να μεταφέρω την προσοχή μου από αυτό που κάνω στον άνθρωπο που με φωνάζει.
Αν κάποιο από αυτά τα βήματα δυσκολεύεται, η εικόνα προς τα έξω μοιάζει με «δεν με ακούει» ή «δεν ανταποκρίνεται». Στην πραγματικότητα, μπορεί να πρόκειται για δυσκολία στην επεξεργασία και στη μετατόπιση της προσοχής, και όχι για πρόθεση αποφυγής.
Γιατί το παιδί με αυτισμό δεν ανταποκρίνεται όταν το φωνάζω: οι πιο συχνές αιτίες
1) Δυσκολίες στην κοινή προσοχή
Η κοινή προσοχή είναι η ικανότητα να μοιραζόμαστε την προσοχή μας με έναν άλλον άνθρωπο γύρω από κάτι: να κοιτάμε εκεί που κοιτά ο άλλος, να ακολουθούμε ένα δείξιμο, να στρέφουμε το βλέμμα όταν κάποιος μας καλεί, να «πιάνουμε» ότι ο άλλος θέλει να συνδεθεί μαζί μας.
Στη ΔΑΦ, η κοινή προσοχή συχνά αναπτύσσεται διαφορετικά και μπορεί να χρειάζεται περισσότερη υποστήριξη. Έτσι, το παιδί μπορεί να είναι απορροφημένο σε μια δραστηριότητα και να μην του «γεννιέται» αυτόματα η παρόρμηση να στρέψει την προσοχή του σε ένα άτομο που το φωνάζει. Δεν σημαίνει ότι δεν θέλει σχέση. Σημαίνει ότι η κοινωνική πρόσκληση δεν γίνεται πάντα αντιληπτή ή δεν έχει προτεραιότητα τη στιγμή εκείνη.
Μερικές φορές αυτό φαίνεται ως εξής: το παιδί συνεχίζει αυτό που κάνει, χωρίς να σηκώσει το κεφάλι, χωρίς να αλλάξει έκφραση, χωρίς να δείξει σημάδι ότι έχει «πιάσει» το κάλεσμα. Άλλες φορές μπορεί να ανταποκριθεί έμμεσα, για παράδειγμα να σταματήσει στιγμιαία, αλλά να μην γυρίσει προς εσάς. Αυτές οι λεπτές διαφοροποιήσεις είναι σημαντικές, γιατί δείχνουν ότι η προσοχή μπορεί να επηρεάζεται, αλλά όχι με τον τυπικό τρόπο που περιμένουμε.
2) Διαφορετική επεξεργασία της κοινωνικής πληροφορίας
Για να λειτουργήσει το όνομα ως σήμα, χρειάζεται να έχει κοινωνικό νόημα. Σε πολλά παιδιά με ΔΑΦ, η κοινωνική πληροφορία δεν οργανώνεται αυτόματα ως το «πιο σημαντικό πράγμα» μέσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο ερεθίσματα. Το παιδί μπορεί να δίνει προτεραιότητα σε αντικείμενα, μοτίβα, κινήσεις ή συγκεκριμένες αισθητηριακές εμπειρίες, και λιγότερο σε φωνές ή προσκλήσεις αλληλεπίδρασης, ειδικά όταν δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς ακολουθεί.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το παιδί δεν αγαπά ή δεν νοιάζεται. Σημαίνει ότι ο εγκέφαλος οργανώνει την προσοχή με διαφορετικό τρόπο. Έτσι, ενώ εσείς θεωρείτε την κλήση του ονόματος ως φυσική είσοδο σε επικοινωνία, το παιδί μπορεί να μην αντιλαμβάνεται με τον ίδιο τρόπο την «κοινωνική πρόθεση» πίσω από την κλήση.
Εδώ βοηθά να σκεφτούμε κάτι απλό: για να ανταποκριθεί, το παιδί δεν χρειάζεται μόνο να ακούσει. Χρειάζεται να καταλάβει ότι αυτό είναι κάλεσμα προς σύνδεση, και να είναι διαθέσιμο να κάνει τη μετάβαση από τη δική του εστίαση προς τον άλλον άνθρωπο.
3) Αισθητηριακή επεξεργασία και ακουστική υπερευαισθησία ή υποευαισθησία
Πολλά παιδιά με ΔΑΦ έχουν διαφορετικό τρόπο αισθητηριακής επεξεργασίας. Αυτό μπορεί να επηρεάζει και το ακουστικό κομμάτι. Ένα παιδί μπορεί να είναι υπερευαίσθητο σε ήχους, να ενοχλείται από την ένταση, τη χροιά ή τον συνδυασμό πολλών ήχων μαζί. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η φωνή, ακόμη και αν είναι γνώριμη, μπορεί να «χάνεται» μέσα στο ακουστικό φορτίο ή να γίνεται δυσάρεστη εμπειρία.
Άλλες φορές, μπορεί να υπάρχει υποευαισθησία: το παιδί να μην δίνει εύκολα προτεραιότητα στους ήχους, ή να χρειάζεται πιο καθαρό και πιο κοντινό ακουστικό σήμα για να καταγράψει ότι το κάλεσμα το αφορά. Αυτό συχνά οδηγεί σε παρεξήγηση: ο ενήλικας αυξάνει την ένταση της φωνής, πιστεύοντας ότι έτσι θα βοηθήσει, αλλά το αποτέλεσμα μπορεί να είναι το αντίθετο, γιατί το παιδί πιέζεται αισθητηριακά ή συναισθηματικά.
Επιπλέον, το πλαίσιο παίζει τεράστιο ρόλο. Σε ένα περιβάλλον με τηλεόραση, θόρυβο δρόμου, φασαρία ή πολλαπλούς ανθρώπους που μιλούν, η διάκριση της φωνής και η επιλογή της ως «σημαντικής» μπορεί να είναι πολύ απαιτητική.
4) Απορρόφηση σε δραστηριότητα, ρύθμιση και απορρύθμιση
Υπάρχουν στιγμές που το παιδί δεν ανταποκρίνεται επειδή είναι πλήρως απορροφημένο σε αυτό που κάνει. Αυτό μπορεί να είναι παιχνίδι, κίνηση, παρατήρηση, επανάληψη ή μια δραστηριότητα που προσφέρει έντονη εσωτερική ικανοποίηση. Η μετατόπιση της προσοχής από κάτι που έχει ισχυρό ενδιαφέρον προς κάτι κοινωνικό μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη.
Παράλληλα, όταν το παιδί βρίσκεται σε ένταση ή απορρύθμιση, η ικανότητα να επεξεργαστεί λεκτικές πληροφορίες μειώνεται. Εκείνη τη στιγμή, το να το φωνάζετε επανειλημμένα συνήθως δεν βοηθά, γιατί το παιδί δεν έχει διαθέσιμους πόρους για να κάνει τη μετάβαση. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το κλειδί είναι να αναγνωρίσουμε πρώτα την κατάσταση του παιδιού και να υποστηρίξουμε τη ρύθμισή του, πριν περιμένουμε ανταπόκριση.
Είναι θέμα ακοής; Πότε χρειάζεται έλεγχος και πότε όχι
Η ανησυχία για την ακοή είναι πολύ συνηθισμένη και απολύτως κατανοητή. Υπάρχουν παιδιά που μπορεί να μην ανταποκρίνονται στο όνομα και να υπάρχει παράλληλα ζήτημα ακοής, όμως αυτό δεν είναι το πιο συχνό σενάριο όταν μιλάμε για ΔΑΦ. Είναι σημαντικό να κοιτάμε τη συνολική εικόνα.
Συχνά δεν πρόκειται για ακοή όταν:
- το παιδί ανταποκρίνεται σε άλλους ήχους (π.χ. σε ένα αγαπημένο τραγούδι, σε ήχους που το ενδιαφέρουν),
- φαίνεται να ακούει επιλεκτικά πράγματα που έχουν προσωπικό ενδιαφέρον,
- η μη ανταπόκριση εμφανίζεται κυρίως σε κοινωνικά καλέσματα και όχι γενικά σε όλους τους ήχους.
Ένας έλεγχος ακοής μπορεί να είναι χρήσιμος όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι το παιδί δεν αντιλαμβάνεται ήχους γενικότερα, όταν δεν αντιδρά σε δυνατούς ή αιφνίδιους ήχους, ή όταν υπάρχει ιστορικό ωτίτιδων και επιμονή συμπτωμάτων. Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος δεν είναι να δημιουργηθεί άγχος, αλλά να αποκλειστούν παράγοντες που θα μπορούσαν να δυσκολεύουν επιπλέον το παιδί.
Πρακτικές στρατηγικές: Πώς να αυξήσουμε τηνη πιθανότητα ανταπόκρισης όταν φωνάζουμε το παιδί
Όταν ένα παιδί με ΔΑΦ δεν ανταποκρίνεται στο όνομά του, η φυσική μας παρόρμηση είναι να επαναλάβουμε πιο δυνατά ή πιο πολλές φορές. Όμως, η ένταση και η επανάληψη χωρίς αλλαγή προσέγγισης συχνά δεν βοηθούν. Αντίθετα, μπορεί να αυξήσουν το στρες, να επιβαρύνουν αισθητηριακά το παιδί ή να ενισχύσουν μια δυσάρεστη σύνδεση με το άκουσμα του ονόματος.
Στόχος μας είναι να κάνουμε το κάλεσμα πιο ξεκάθαρο, πιο προβλέψιμο και πιο φιλικό για το παιδί, ώστε να μπορεί να στρέψει την προσοχή του με ασφάλεια. Οι στρατηγικές που ακολουθούν είναι πρακτικές και μπορούν να εφαρμοστούν τόσο στο σπίτι όσο και σε καθημερινές μετακινήσεις. Δεν είναι απαραίτητο να τις εφαρμόσετε όλες μαζί. Ξεκινήστε με μία-δύο και κρατήστε συνέπεια.
1) Πλησιάστε και μπείτε στο οπτικό πεδίο του παιδιού
Για αρκετά παιδιά με ΔΑΦ, το να ακούσουν από μακριά ένα κάλεσμα και να το μεταφράσουν ως πρόσκληση κοινωνικής επαφής είναι δύσκολο. Γι’ αυτό, αντί να φωνάζετε από άλλο δωμάτιο, δοκιμάστε να πλησιάσετε ήρεμα και να σταθείτε σε σημείο που το παιδί μπορεί να σας δει.
Μια μικρή αλλαγή στη θέση σας συχνά κάνει μεγάλη διαφορά. Όταν το παιδί σας έχει οπτική πρόσβαση σε εσάς, είναι πιο πιθανό να αντιληφθεί ότι υπάρχει κοινωνική πρόθεση. Επιπλέον, μειώνονται οι πιθανότητες να χαθεί το σήμα σας μέσα σε άλλους ήχους του περιβάλλοντος.
2) Χρησιμοποιήστε ένα ήρεμο, σταθερό και σύντομο κάλεσμα
Η ένταση της φωνής σπάνια είναι το πρόβλημα. Σε κάποια παιδιά μπορεί μάλιστα να λειτουργεί αντίστροφα, επειδή αυξάνει την αισθητηριακή φόρτιση. Προτιμήστε έναν ήρεμο τόνο και μια σύντομη φράση.
Ο στόχος είναι να μειωθεί η λεκτική πληροφορία και να γίνει το μήνυμα σαφές. Αν το παιδί δυσκολεύεται, είναι καλύτερο να αλλάξετε μέσο ή να πλησιάσετε ακόμη περισσότερο, όχι να προσθέσετε περισσότερα λόγια.
3) Συνδυάστε το όνομα με οπτική ένδειξη ή χειρονομία
Πολλά παιδιά με ΔΑΦ ανταποκρίνονται καλύτερα όταν η πληροφορία είναι πολυτροπική, δηλαδή όταν δεν βασίζεται μόνο στον ήχο. Μπορείτε να συνοδεύσετε το κάλεσμα με μια απλή χειρονομία ή οπτική ένδειξη, όπως:
- να δείξετε προς εσάς,
- να κάνετε ένα μικρό νεύμα «έλα»,
- να δείξετε το αντικείμενο ή το επόμενο βήμα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι «δεν καταλαβαίνει». Σημαίνει ότι το παιδί παίρνει πιο καθαρό σήμα για το τι συμβαίνει και τι περιμένετε. Η οπτική πληροφορία βοηθά πολύ στη μετατόπιση της προσοχής.
4) Δώστε χρόνο για ανταπόκριση πριν επαναλάβετε
Όταν δεν βλέπουμε άμεση αντίδραση, συνήθως επαναλαμβάνουμε γρήγορα. Όμως, κάποια παιδιά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να μεταφέρουν την προσοχή τους και να οργανώσουν την αντίδρασή τους. Αν επαναλάβουμε αμέσως, μπορεί να αυξήσουμε τη σύγχυση ή το στρες.
Δοκιμάστε να κάνετε μια μικρή παύση λίγων δευτερολέπτων. Παρατηρήστε αν υπάρχει έστω ένα μικρό σημάδι αλλαγής: ένα στιγμιαίο σταμάτημα, μια μετακίνηση σώματος, μια αλλαγή έκφρασης. Αυτά συχνά είναι το πρώτο βήμα προς την ανταπόκριση.
5) Κάντε την ανταπόκριση «ανταμείψιμη» με φυσικό τρόπο
Η ανταπόκριση στο όνομα χρειάζεται να χτίζεται ως εμπειρία που οδηγεί σε κάτι θετικό ή τουλάχιστον ουδέτερο. Αν το παιδί ακούει το όνομά του κυρίως όταν πρόκειται να γίνει διόρθωση, διακοπή, πίεση ή κάτι δυσάρεστο, είναι πιθανό να αποφεύγει το σήμα.
Προσπαθήστε, όσο γίνεται, να χρησιμοποιείτε το όνομα και σε στιγμές που οδηγούν σε:
- θετική αλληλεπίδραση,
- κοινό παιχνίδι,
- κάτι ενδιαφέρον για το παιδί,
- ή μια απλή, ήρεμη σύνδεση.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα αποφεύγουμε τα όρια. Σημαίνει ότι ισορροπούμε την εμπειρία. Έτσι, το όνομα αποκτά μεγαλύτερη πιθανότητα να συνδεθεί με κάτι που αξίζει να προσέξει.
6) Μειώστε τους περισπασμούς όταν θέλετε πραγματικά ανταπόκριση
Σε περιβάλλον με πολλούς ήχους και εικόνες, η ανταπόκριση γίνεται πιο δύσκολη. Αν πρόκειται για κάτι σημαντικό (π.χ. να βγει από το μπάνιο, να σταματήσει κάτι επικίνδυνο, να ετοιμαστεί για έξοδο), βοηθά να μειώσετε την πολυπλοκότητα του περιβάλλοντος:
- χαμηλώστε τηλεόραση ή μουσική,
- μιλήστε πιο κοντά,
- απομακρύνετε άσχετα ερεθίσματα, αν είναι εφικτό.
Δεν θα είναι πάντα δυνατό, αλλά όπου μπορείτε, θα δείτε διαφορά. Το παιδί δεν χρειάζεται απλώς να σας ακούσει. Χρειάζεται να μπορεί να ξεχωρίσει τη φωνή σας ως προτεραιότητα.
7) Σε ένταση ή απορρύθμιση, προτεραιότητα έχει η ρύθμιση και όχι η απαίτηση ανταπόκρισης
Αν το παιδί είναι ήδη σε ένταση, κουρασμένο ή υπερφορτωμένο, μπορεί να μην είναι διαθέσιμο να ανταποκριθεί. Εκείνη τη στιγμή, το να επιμείνετε να γυρίσει ή να απαντήσει συχνά οδηγεί σε κλιμάκωση.
Σε τέτοιες περιπτώσεις βοηθά περισσότερο:
- να μειώσετε τη λεκτική πίεση,
- να κρατήσετε ήρεμη παρουσία,
- να χρησιμοποιήσετε απλές οπτικές υποδείξεις,
- να απομακρύνετε ερεθίσματα, αν χρειάζεται.
Η ανταπόκριση χτίζεται πιο εύκολα όταν το παιδί βρίσκεται σε πιο σταθερή κατάσταση. Με άλλα λόγια, η ρύθμιση είναι συχνά προϋπόθεση για την επικοινωνία.
Υποστήριξη στο σχολείο και σε άλλα περιβάλλοντα
Πολλές οικογένειες παρατηρούν ότι το παιδί ανταποκρίνεται διαφορετικά ανάλογα με το πλαίσιο. Σε περιβάλλον όπως το σχολείο, υπάρχουν περισσότερα ερεθίσματα και διαφορετικές φωνές, ενώ οι εκπαιδευτικοί συχνά χρειάζονται να δώσουν οδηγίες σε ομάδα.
Κάποιες πρακτικές που βοηθούν είναι:
- να χρησιμοποιεί ο εκπαιδευτικός σταθερό τρόπο κλήσης (π.χ. όνομα + χειρονομία),
- να πλησιάζει το παιδί πριν ζητήσει ανταπόκριση,
- να δίνει χρόνο πριν επαναλάβει,
- να χρησιμοποιεί οπτικά σήματα στην τάξη (π.χ. κάρτα «κοίτα» ή «έλα»),
- να υπάρχει προβλέψιμη ρουτίνα για μεταβάσεις (π.χ. πριν την αλλαγή δραστηριότητας).
Η κοινή προσέγγιση σχολείου και οικογένειας μειώνει τη σύγχυση για το παιδί. Όταν το παιδί λαμβάνει παρόμοια σήματα σε διαφορετικά περιβάλλοντα, έχει περισσότερες πιθανότητες να τα επεξεργαστεί και να ανταποκριθεί.
Πότε να ζητήσετε υποστήριξη από ειδικό
Αν η μη ανταπόκριση συνοδεύεται από ευρύτερες δυσκολίες στην επικοινωνία, στην κοινωνική αλληλεπίδραση ή από έντονες αντιδράσεις στην καθημερινότητα, τότε η υποστήριξη από ειδικό μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Ένας ειδικός μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση του προφίλ του παιδιού, να προτείνει πρακτικές στρατηγικές και να υποστηρίξει το σχολικό πλαίσιο.
Είναι επίσης χρήσιμο να συζητήσετε με ειδικό όταν:
- το παιδί δυσκολεύεται σημαντικά στις μεταβάσεις,
- εμφανίζει συχνά έντονη απορρύθμιση,
- υπάρχει μεγάλη ανησυχία γύρω από την ακοή ή την αισθητηριακή επεξεργασία,
- η καθημερινότητα έχει γίνει πολύ συγκρουσιακή.
Ο στόχος είναι να χτιστούν ρεαλιστικοί τρόποι επικοινωνίας που ταιριάζουν στο παιδί, χωρίς να αυξάνεται η πίεση ή η ενοχή μέσα στην οικογένεια.
Συμπεράσματα
Το να μην ανταποκρίνεται ένα παιδί με αυτισμό όταν το φωνάζετε είναι κάτι που συχνά έχει εξήγηση και δεν αποτελεί από μόνο του ένδειξη αδιαφορίας. Η κοινή προσοχή, η επεξεργασία της κοινωνικής πληροφορίας, η αισθητηριακή φόρτιση και η κατάσταση ρύθμισης επηρεάζουν το αν το παιδί μπορεί να μεταφέρει την προσοχή του προς εσάς.
Η αποτελεσματική προσέγγιση δεν στηρίζεται στο να γίνουμε πιο δυνατοί ή πιο αυστηροί. Στηρίζεται στο να γίνουμε πιο καθαροί, πιο κοντά, πιο προβλέψιμοι και πιο υποστηρικτικοί. Με συνέπεια και με μικρά, σταθερά βήματα, η ανταπόκριση μπορεί να βελτιωθεί, και μαζί της μπορεί να βελτιωθεί και η ποιότητα της καθημερινής αλληλεπίδρασης.
Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Είναι συχνό σε παιδιά με αυτισμό να μην ανταποκρίνονται στο όνομά τους;
Ναι, είναι συχνό και σχετίζεται με την κοινωνική επικοινωνία και την κοινή προσοχή. Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το παιδί δεν ακούει ή ότι δεν θέλει σχέση. Ωστόσο, αν η ανησυχία είναι έντονη ή υπάρχουν και άλλα σημάδια που προβληματίζουν, είναι χρήσιμο να συζητηθεί με ειδικό.
Να φωνάζω πιο δυνατά για να ανταποκριθεί;
Συνήθως όχι. Η ένταση μπορεί να αυξήσει την αισθητηριακή φόρτιση ή την ένταση του παιδιού. Πιο αποτελεσματικό είναι να πλησιάσετε, να μπείτε στο οπτικό πεδίο και να χρησιμοποιήσετε σύντομο, καθαρό κάλεσμα μαζί με οπτικό σήμα.
Πόσες φορές να επαναλαμβάνω το όνομά του;
Η επανάληψη χωρίς αλλαγή προσέγγισης δεν βοηθά ιδιαίτερα. Καλύτερα να δώσετε χρόνο, να πλησιάσετε, να μειώσετε περισπασμούς και να υποστηρίξετε με χειρονομία. Στόχος είναι να γίνει το σήμα πιο επεξεργάσιμο, όχι πιο επίμονο.
Μπορεί να βελτιωθεί η ανταπόκριση με τον χρόνο;
Σε πολλά παιδιά, ναι. Η ανταπόκριση μπορεί να βελτιωθεί όταν το παιδί αποκτά περισσότερες εμπειρίες σύνδεσης, όταν υποστηρίζεται με κατάλληλες στρατηγικές και όταν μειώνεται η καθημερινή πίεση. Η συνέπεια και η προσαρμογή στο προφίλ του παιδιού είναι καθοριστικές.
Πότε να ελέγξω την ακοή του παιδιού;
Ένας έλεγχος ακοής είναι χρήσιμος όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι το παιδί δεν ανταποκρίνεται γενικά σε ήχους ή όταν υπάρχει ιστορικό συχνών ωτίτιδων. Αν όμως ανταποκρίνεται σε ήχους που το ενδιαφέρουν, τότε η μη ανταπόκριση στο όνομα συχνά σχετίζεται περισσότερο με κοινωνική επεξεργασία και προσοχή παρά με ακοή.
Πρωτότυπο περιεχόμενο από την ομάδα συγγραφής του Upbility. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή αυτού του άρθρου, εν όλω ή εν μέρει, χωρίς αναφορά στον εκδότη.
Βιβλιογραφία
- American Psychiatric Association. (2022). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5-TR).
- National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Autism spectrum disorder in under 19s: support and management.
- Mundy, P., & Newell, L. (2007). Attention, joint attention, and social cognition.
- Dawson, G., et al. (2004). Early social attention impairments in autism spectrum disorder.
- Lord, C., Elsabbagh, M., Baird, G., & Veenstra-VanderWeele, J. (2018). Autism spectrum disorder.
