Μετάβαση στο περιεχόμενο
Έχω ΔΕΠΥ: Αγκαλιάζοντας τη Νευροδιαφορετικότητα - Εκδόσεις Upbility

Έχω ΔΕΠΥ: Αγκαλιάζοντας τη Νευροδιαφορετικότητα

Η ΔΕΠ-Υ είναι η συχνότερη νευροαναπτυξιακή διαταραχή της παιδικής ηλικίας, και στις περισσότερες περιπτώσεις επιμένει στην ενήλικη ζωή, με διαφορετική κλινική εικόνα.

Εισαγωγή:

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι μια νευροαναπτυξιακή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από επίμονα πρότυπα απροσεξίας, υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας που επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή λειτουργία.

Ως άτομο που έχει διαγνωστεί με ΔΕΠΥ, έχω βιώσει από πρώτο χέρι τις προκλήσεις και τα δυνατά σημεία που συνδέονται με αυτή την κατάσταση. Σε αυτή την ανάρτηση στο ιστολόγιο, θα διερευνήσουμε την επιστημονική κατανόηση της ΔΕΠΥ, τους υποκείμενους παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωσή της και τη σημασία της υιοθέτησης της νευροδιαφορετικότητας στην κοινωνία μας.

δεπυ

I. Κατανόηση της ΔΕΠΥ:

Η ΔΕΠΥ ταξινομείται σε τρεις βασικούς τύπους: κυρίως απροσεξία, κυρίως υπερκινητικότητα/παρορμητικότητα και συνδυασμένη παρουσίαση. Αναγνωρίζεται ευρέως ως μια ετερογενής κατάσταση, η οποία επηρεάζεται από γενετικούς, νευροβιολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες (Faraone et al., 2015).

  • Υπερκινητικότητα

Πολλή ενέργεια και αίσθηση της ανάγκης για κίνηση ή αίσθηση νευρικότητας που μερικές φορές μπορεί να οδηγήσει σε ανήσυχο και κακό ύπνο.

  • Παρορμητικότητα

Αδυναμία αυτορρύθμισης σκέψεων, συναισθημάτων και ενεργειών

  • Απροσεξία

Δυσκολία συγκέντρωσης και απομνημόνευση πληροφοριών.

δεπυ

 Όλα τα παραπάνω πολλές φορές είναι εμφανή σε όλα τα παιδιά, αλλά εμφανίζονται σε πιο ακραία μορφή σε παιδιά με ΔΕΠΥ.

Μελέτες νευροαπεικόνισης έχουν δείξει δομικές και λειτουργικές διαφορές σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την προσοχή, τις εκτελεστικές λειτουργίες και την επεξεργασία ανταμοιβής σε άτομα με ΔΕΠΥ (Cortese et al., 2012). Αυτές οι νευρολογικές διαφοροποιήσεις συμβάλλουν στα βασικά συμπτώματα της διαταραχής, συμπεριλαμβανομένων των ελλειμμάτων προσοχής και των δυσκολιών στην αναστολή παρορμητικών αντιδράσεων.

II. Νευροβιολογικοί παράγοντες που συμβάλλουν στη ΔΕΠΥ:

Η ΔΕΠΥ έχει μια ισχυρή συνιστώσα κληρονομικότητας, με διάφορες γενετικές μελέτες να εντοπίζουν πιθανά υποψήφια γονίδια που εμπλέκονται στη ρύθμιση των νευροδιαβιβαστών και στη συναπτική λειτουργία (Thapar et al., 2013).

Η απορρύθμιση των οδών ντοπαμίνης και νορεπινεφρίνης στον εγκέφαλο διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη συμπτωματολογία της ΔΕΠΥ, επηρεάζοντας την προσοχή, τα κίνητρα και την επεξεργασία ανταμοιβής (Volkow et al., 2017).

Επιπλέον, περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η προγεννητική έκθεση σε τοξίνες ή το κάπνισμα της μητέρας, έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ΔΕΠΥ (van der Meer et al., 2017).

Ορισμένοι ειδικοί  αναφέρονται στην ΔΕΠ-Υ ως διαταραχή της αυτορρύθμισης. Η αυτορρύθμιση απαιτεί από ένα άτομο να έχει άθικτες εκτελεστικές λειτουργίες. Η εκτελεστική λειτουργία αναφέρεται σε λειτουργίες εγκεφάλου που ενεργοποιούν, οργανώνουν, ενσωματώνουν και διαχειρίζονται άλλες λειτουργίες. Επιτρέπει στα άτομα να λογοδοτούν για τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες των ενεργειών τους και να σχεδιάζουν αυτά τα αποτελέσματα.

δεπυ


Επιτρέπει επίσης στα άτομα να αξιολογούν τις ενέργειές τους σε πραγματικό χρόνο και να κάνουν τις απαραίτητες προσαρμογές εάν αυτές οι ενέργειες δεν επιτυγχάνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτό είναι δύσκολο να γίνει όταν η μνήμη εργασίας σας, οι δεξιότητες διαχείρισης χρόνου και οργάνωσης επηρεάζονται από την ΔΕΠ-Υ.

III. Αντιμετώπιση των προκλήσεων:

Η εκτελεστική δυσλειτουργία αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της ΔΕΠΥ, οδηγώντας σε δυσκολίες στον προγραμματισμό, την οργάνωση και τη διαχείριση του χρόνου. Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, τα άτομα με ΔΕΠΥ (attention deficit hyperactivity disorder) μπορούν να επωφεληθούν από γνωσιακές-συμπεριφορικές θεραπείες, εκπαιδευτικές παρεμβάσεις και τη χρήση υποστηρικτικών τεχνολογιών (Sonuga-Barke et al., 2013). Φάρμακα, όπως διεγερτικά και μη διεγερτικά, μπορεί επίσης να συνταγογραφούνται για την ενίσχυση της προσοχής και του ελέγχου των παρορμήσεων (Faraone et al., 2018).

 

δεπυ

Δεπυ και μαθησιακές δυσκολίες 

Μερικές φορές τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες απογοητεύονται και δεν έχουν αυτοεκτίμηση επειδή βρίσκουν τις εργασίες του σχολείου πιο δύσκολες από τους συμμαθητές τους. Αυτό είναι γνωστό ως μαθησιακό άγχος και αυτό είναι συνήθως η αιτία οποιασδήποτε ακατάλληλης συμπεριφοράς.
Συζητήστε τα ακόλουθα με τον δάσκαλο του παιδιού σας και ζητήστε βοήθεια.

Οι βασικές ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε είναι οι εξής:

  • Το παιδί μου δίνει προσοχή;
  • Το παιδί μου παρουσιάζει καθυστέρηση στη μάθηση;
  • Το παιδί μου ξεχνάει τα πράγματα;
  • Το παιδί μου φαίνεται κουρασμένο ή ονειρεύεται στην τάξη;
  • Το παιδί μου δεν μπορεί να παραμείνει ακίνητο όταν απαιτείται;
  • Το παιδί μου φαίνεται ανήσυχο για μάθηση και εργασία στο σπίτι;
  • Το παιδί μου αδυνατεί να οργανώσει και να προγραμματίσει τη σωστή εργασία του σχολείου;
  • Το παιδί μου φαίνεται συχνά κουρασμένο;
  • Το παιδί μου δυσκολεύεται να δημιουργήσει και να διατηρήσει φιλίες;
  • Συμβαίνουν αυτές οι δυσκολίες για περισσότερο από έξι μήνες;

Αυτά τα χαρακτηριστικά και οι ανησυχίες που δεν είναι διάγνωση της δεπυ, πρέπει να είναι εμφανή τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο. 

Διάγνωση της ΔΕΠΥ 

Η διάγνωση της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι μια σύνθετη και πολύπλευρη διαδικασία που απαιτεί ολοκληρωμένη αξιολόγηση από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας. Συνήθως, η διάγνωση περιλαμβάνει τη συλλογή πληροφοριών από πολλαπλές πηγές, όπως οι γονείς, οι δάσκαλοι και το ίδιο το άτομο, για την αξιολόγηση της παρουσίας και της σοβαρότητας των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ.

Το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5) παρέχει συγκεκριμένα κριτήρια για τη διάγνωση της ΔΕΠΥ, συμπεριλαμβανομένης της παρουσίας επίμονων μοτίβων απροσεξίας, υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας που επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή λειτουργία σε διάφορα περιβάλλοντα. Κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης πρέπει να αποκλείονται άλλες καταστάσεις και ιατρικά ζητήματα που ενδέχεται να μιμούνται ή να συνυπάρχουν με τη ΔΕΠΥ.

Η διάγνωση της ΔΕΠΥ συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση των γνωστικών και συμπεριφορικών προκλήσεων ενός ατόμου, επιτρέποντας εξατομικευμένες παρεμβάσεις και υποστήριξη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της συνολικής ευημερίας του.

Συναισθηματική ωρίμανση

Τα παιδιά με ΔΕΠΥ φαίνεται να αναπτύσσονται πιο αργά από τους συνομηλίκους τους. Μερικοί επιστήμονες εκτιμούν ότι αυτό μπορεί να είναι το ένα τρίτο της χρονολογικής τους ηλικίας.
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ μπορούν να θεωρηθούν ότι έχουν κακή συμπεριφορά, επειδή ο εγκέφαλός τους αναπτύσσεται με βραδύτερο ρυθμό από ότι των άλλων παιδιών στην ηλικία τους, οπότε φαίνονται ανώριμα. Ως συνέπεια τα παιδιά έχουν 
χαμηλή αυτοεκτίμηση τόσο στην ακαδημαϊκή όσο και στην κοινωνική ζωή τους. 

IV. Αγκαλιάζοντας τη νευροδιαφορετικότητα:

Η κατανόηση της νευροδιαφορετικότητας είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της συμμετοχικότητας και της εκτίμησης της γνωστικής ποικιλομορφίας στην κοινωνία μας. Η ΔΕΠΥ, (attention deficit hyperactivity disorder) ενώ παρουσιάζει προκλήσεις, συνδέεται επίσης με μοναδικά πλεονεκτήματα.

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορούν να επιδείξουν αυξημένη δημιουργικότητα, προσαρμοστικότητα και αποκλίνουσα σκέψη (White et al., 2018). Αναγνωρίζοντας και εκτιμώντας αυτές τις δυνάμεις, μπορούμε να δημιουργήσουμε περιβάλλοντα που επιτρέπουν στα νευροδιαφορετικά άτομα να ευδοκιμήσουν.

V. Αναζήτηση βοήθειας και υποστήριξης:

Εάν εσείς ή κάποιος γνωστός σας παλεύει με τη ΔΕΠΥ, (attention deficit hyperactivity disorder), η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας είναι απαραίτητη. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας, όπως ψυχίατροι, ψυχολόγοι και σύμβουλοι, μπορούν να παρέχουν ολοκληρωμένες αξιολογήσεις και εξατομικευμένα σχέδια θεραπείας (Daley, 2018). Η συμμετοχή σε ομάδες υποστήριξης και διαδικτυακές κοινότητες μπορεί επίσης να ενισχύσει την αίσθηση του ανήκειν και της κατανόησης, μειώνοντας το στίγμα που συνδέεται με τη ΔΕΠΥ.

Εδώ στο Upbility, προσπαθούμε να παρέχουμε ακριβείς και ενημερωμένες πληροφορίες σχετικά με τη ΔΕΠ-Υ τόσο σε κλινικούς ιατρούς και θεραπευτές όσο και σε γονείς. Έχουμε μια πλούσια βιβλιοθήκη υλικού που μπορεί να σας βοηθήσει στο ταξίδι σας στην παρέμβαση, διαχείριση και αντιμετώπιση αυτής της διαταραχής. Έχουμε συγκεντρώσει μια σειρά από εργαλεία, φύλλα εργασίας και ασκήσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη των κατάλληλων δεξιοτήτων παιδιών με ΔΕΠ-Υ.

 

 attention deficit hyperactivity disorder attention deficit hyperactivity disorder 

 

VI. Αποστιγματισμός της ΔΕΠΥ:

Η μείωση του στίγματος που περιβάλλει τη ΔΕΠΥ (ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας)είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς. Η εκπαίδευση του κοινού σχετικά με την επιστημονική βάση της ΔΕΠΥ και η αμφισβήτηση των παρανοήσεων μπορεί να προωθήσει την ενσυναίσθηση και τη συμπόνια. Πρέπει να συνηγορήσουμε υπέρ πολιτικών και πρακτικών που να ανταποκρίνονται στις διαφορετικές ανάγκες των ατόμων με ΔΕΠΥ, εξασφαλίζοντας ίσες ευκαιρίες και πρόσβαση στην εκπαίδευση και την απασχόληση.

Συμπέρασμα:

Η ΔΕΠΥ είναι μια σύνθετη νευροαναπτυξιακή πάθηση που επηρεάζει τις γνωστικές και συμπεριφορικές πτυχές των ατόμων. Αγκαλιάζοντας τη νευροδιαφορετικότητα, μπορούμε να γιορτάσουμε τις μοναδικές δυνάμεις και προοπτικές που φέρνει η ΔΕΠΥ στον κόσμο μας. Μέσω της κατανόησης, της υποστήριξης και της συμμετοχικότητας, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια κοινωνία που δίνει τη δυνατότητα στα άτομα με ΔΕΠΥ να ευημερούν και να συμβάλλουν ουσιαστικά στις κοινότητές τους.

Βρείτε όλο το επιστημονικό υλικό μας για τη ΔΕΠΥ

Συνεχίστε με τα άρθρα για τη ΔΕΠΥ: 

Βρείτε Online Σεμινάρια για την Δυσλεξία: 



Παραπομπές:

  • Faraone, S. V., Asherson, P., Banaschewski, T., Biederman, J., Buitelaar, J. K., Ramos-Quiroga, J. A., ... & Sonuga-Barke, E. J. (2015). Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας. Nature Reviews Disease Primers, 1, 15020.
  • Cortese, S., Kelly, C., Chabernaud, C., Proal, E., Di Martino, A., Milham, M. P., & Castellanos, F. X. (2012). Προς τη συστημική νευροεπιστήμη της ΔΕΠΥ: μια μετα-ανάλυση 55 μελετών fMRI. American Journal of Psychiatry, 169(10), 1038-1055.
  • Thapar, A., Cooper, M., Eyre, O., & Langley, K. (2013). Τι έχουμε μάθει για τα αίτια της ΔΕΠΥ;. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 54(1), 3-16.
  • Volkow, N. D., Wang, G. J., Kollins, S. H., Wigal, T. L., Newcorn, J. H., Telang, F., ... & Swanson, J. M. (2017). Αξιολόγηση της οδού ανταμοιβής της ντοπαμίνης στη ΔΕΠΥ: κλινικές επιπτώσεις. JAMA, 302(10), 1084-1091.
  • van der Meer, D., Hoekstra, P. J., van Donkelaar, M. M., & Franke, B. (2017). Ενημέρωση σχετικά με τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας και τη διαταραχή του φάσματος του αυτισμού κατά τη διάρκεια της ζωής. Current Opinion in Psychiatry, 30(5), 389-394.
  • Sonuga-Barke, E. J., Brandeis, D., Cortese, S., Daley, D., Ferrin, M., Holtmann, M., ... & Sergeant, J. (2013). Μη φαρμακολογικές παρεμβάσεις για τη ΔΕΠΥ: συστηματική ανασκόπηση και μετα-αναλύσεις τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών διαιτητικών και ψυχολογικών θεραπειών. American Journal of Psychiatry, 170(3), 275-289.
  • Faraone, S. V., Banaschewski, T., Coghill, D., Zheng, Y., Biederman, J., Bellgrove, M. A., ... & Sonuga-Barke, E. J. (2018). Η Διεθνής Δήλωση Συναίνεσης της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας για τη ΔΕΠΥ: 208 τεκμηριωμένα συμπεράσματα για τη διαταραχή. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 89, 1-8.
  • White, H. A., & Shah, P. (2018). Ανεμπόδιστη φαντασία: δημιουργικότητα σε ενήλικες με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας. Personality and Individual Differences, 135, 25-29.
  • Daley, D. (2018). ΔΕΠΥ και ακαδημαϊκές επιδόσεις: γιατί η ΔΕΠΥ επηρεάζει τις ακαδημαϊκές επιδόσεις και τι μπορεί να γίνει για να υποστηριχθούν τα παιδιά με ΔΕΠΥ στην τάξη;. Child: Care, Health and Development, 44(5), 741-751.



δεπυ

 

 

 

Προηγούμενο άρθρο Κατανοώντας τα προβλήματα ύπνου στον αυτισμό