Εναντιωματική προκλητική διαταραχή 

Είναι συνηθισμένο φαινόμενο τα παιδιά να μιλάνε μεταξύ τους την ώρα του μαθήματος και, χωρίς να το θέλουν, να διαταράσσουν τη διεξαγωγή του. Ωστόσο, δεν μπορούμε να έχουμε την ίδια άποψη για την περίπτωση ενός παιδιού που ουρλιάζει μέσα στην τάξη και απροκάλυπτα καταφέρεται εναντίον του δασκάλου / της δασκάλας του, καθώς μια τέτοια συμπεριφορά είναι πιθανόν να υποδηλώνει κάτι σοβαρότερο.

Αν παρατηρήσετε ότι αυτού του είδους οι αντιδράσεις επαναλαμβάνονται, τότε μάλλον θα πρέπει να σκεφτείτε ότι για αυτές ευθύνεται η εναντιωματική προκλητική διαταραχή. Μολονότι πολλά παιδιά γίνονται, κάποιες φορές, επιθετικά απέναντι στους συνομηλίκους τους, όσα έχουν εναντιωματική προκλητική διαταραχή εκδηλώνουν μονίμως τέτοιες συμπεριφορές, γεγονός που δημιουργεί δυσκολίες, αφού επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής αυτών των παιδιών. 

Προτού, λοιπόν, εξετάσουμε τα χαρακτηριστικά της εναντιωματικής προκλητικής διαταραχής, ας προσπαθήσουμε να την ορίσουμε.

Τι είναι η εναντιωματική προκλητική διαταραχή;

Η εναντιωματική προκλητική διαταραχή είναι ένα είδος διαταραχής συμπεριφοράς που διαγιγνώσκεται κατά την παιδική ηλικία. Όπως φαίνεται από την ονομασία της, τα παιδιά με εναντιωματική προκλητική διαταραχή εκδηλώνουν προκλητική, επιθετική συμπεριφορά απέναντι στους γύρω τους. Μπλέκονται πάντα σε καβγάδες, παρά τις αμέτρητες προσπάθειες των μεγαλυτέρων τους να τα βοηθήσουν να αντιληφθούν τις συνέπειες των πράξεών τους.

Μολονότι τα συμπτώματα της εναντιωματικής προκλητικής διαταραχής μοιάζουν με αυτά παρόμοιων διαταραχών, ωστόσο είναι διαφορετικά. Πολλά παιδιά με εναντιωματική προκλητική διαταραχή διαγιγνώσκονται με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής–υπερκινητικότητα εξαιτίας της τάσης τους να φυγοπονούν ή να αποφεύγουν να κάθονται ακίνητα. Μία από τις κύριες διαφορές έγκειται στο γεγονός ότι η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής–υπερκινητικότητα είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί ιατρικά με φαρμακευτική αγωγή, ενώ η εναντιωματική προκλητική διαταραχή απαιτεί εκπαίδευση και θεραπεία για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Κάποια παιδιά με εναντιωματική προκλητική διαταραχή ξεπερνούν, τελικά, αυτό το πρόβλημα. Ωστόσο, περίπου το 1/3 αυτών των παιδιών θα εμφανίσει, μελλοντικά, κάποια διαταραχή συμπεριφοράς που ίσως μετατραπεί σε διαταραχή προσωπικότητας.

Χαρακτηριστικά της εναντιωματικής προκλητικής διαταραχής

Τα παιδιά με εναντιωματική προκλητική διαταραχή εκδηλώνουν συνεχώς επιθετική συμπεριφορά, η οποία τα περιορίζει στην καθημερινότητά τους. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι αρνούνται να ακολουθήσουν οδηγίες ή να κάνουν τα μαθήματά τους.

Τα παιδιά με εναντιωματική προκλητική διαταραχή έχουν, συχνά, εκρήξεις θυμού και συνεχώς διαπληκτίζονται με τους ενηλίκους. Αμφισβητούν τους κανόνες και αρνούνται να τους τηρήσουν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, σκόπιμα υιοθετούν έναν τρόπο συμπεριφοράς που ενοχλεί τους γύρω τους.

Το παιδιά με εναντιωματική προκλητική διαταραχή εύκολα εκνευρίζονται ή θυμώνουν. Μιλούν με αγένεια ή κακεντρέχεια. Αν νιώσουν ότι άδικα τιμωρήθηκαν ή τους έχουν μιλήσει με μειωτικό τρόπο, ενδέχεται να θελήσουν να πάρουν εκδίκηση για τη συμπεριφορά που εισέπραξαν. 

Πότε πρέπει να καλέσουν άμεσα σε βοήθεια οι γονείς 

Πρέπει να καλέσετε αμέσως τον ειδικό που παρακολουθεί το παιδί ή τον έφηβο όταν :

• Αισθάνεται έντονη κατάθλιψη, φόβο, ακραίο άγχος ή θυμό για τον εαυτό του ή και τους άλλους. 
• Νιώθει ότι έχει χάσει τον έλεγχο 
• Ακούει φωνές που δεν ακούν οι άλλοι
• Βλέπει ανθρώπους και καταστάσεις που οι άλλοι δεν βλέπουν
• Δεν μπορεί να κοιμηθεί ή να φάει για 3 συνεχόμενες ημέρες 
• Έχει μια συμπεριφορά που προβληματίζει τους φίλους, το οικείο περιβάλλον, τους καθηγητές του
• Αν εκφράζει αυτοκτονικές τάσεις ή σκέψεις 

Αλίκη Κασσωτάκη